Giuseppe Gagliano na web stranici Visoke škole #IASSP napisao je zanimljiv članak o situaciji u Alžiru i njenim implikacijama na talijanske interese.
Kao što je poznato, piše Gagliano, alžirski članovi Hirak - ili pokreta - izašli su na ulice 14. jula da demonstriraju protiv sadašnjeg režima i traže duboke promjene na političkom nivou. Naime, nakon isteka političkog mandata privremenog predsjednika Abdelkadera #Bensalaha koji je uspio zbog ostavke Abdelaziza #Bouteflike, ustavni savjet je, zbog nedostatka kandidata, bio primoran da produži njegovo imenovanje na neodređeno vrijeme.
Druga vijest koja je proizašla iz ove haotične situacije svakako je izbor novog predsjednika Narodne skupštine, odnosno Slimanea #Chenine, člana islamističke parlamentarne grupe #Ennahda-Adala-Bina, imenovanje koje vjerovatno želi general #Gaïd # Salah, šef vojske.
Teško je poreći da je upravo šef oružanih snaga taj koji čini snažan element kontinuiteta sa starim sistemom vlasti. Trenutna situacija u Alžiru se zapravo može tumačiti i kao nemilosrdna borba za moć unutar različitih aparata koja je započela privremenim savezom između Saïda Bouteflike, brata bivšeg predsjednika, i generala Ahmeda Gaïda Salaha, saveza koji je omogućio potonjem likvidirati generala Toufika koji je 25 godina bio na čelu sigurnosnih službi, koji je u znak osvete za ovu političku akciju odlučio da se udruži sa Saïdom Bouteflikom, što je potvrdio i bivši general Khaled Nezzar, bivši ministar odbrane, koji tvrdi da je i sam Saïd Bouteflika predložio mu da likvidira generala Gaida Salaha.
Međutim, ove zavjere ne samo da nisu dale željeni ishod, već su ojačale generala Gaïda Salaha koji trenutno iza kulisa drži uzde političke i vojne moći u Alžiru. Svakako nije slučajno što je alžirski pokret uložio veoma snažne proteste protiv njega, tražeći njegovu smjenu sa svih pozicija.
Za potpuno razumijevanje trenutne situacije u Alžiru potrebno je razumjeti dinamiku i ulogu kako oružanih snaga tako i službi sigurnosti.
Prema izvorima CIA-e, alžirske oružane snage i dalje su najbolje obučene u cijeloj Africi, vojska koja je direktno odgovorna predsjedniku u kojoj on također ima poziciju ministra nacionalne sigurnosti. A s druge strane, teret održavanja oružanih snaga teži oko 5% nacionalnog BDP-a. Raspodjela ekonomskih resursa, koliko god visoka, rezultat je potrebe da se posebna pažnja posveti prijetnjama koje dolaze sa juga – iz Malija i Nigera – i sa istoka, odnosno Libije. Nema sumnje da modernizacija vojske predstavlja veliki strateški izazov za regionalnog lidera kao što je Alžir. Pored želje da ostane na čelu kontinenta u ovoj oblasti, Alžir se suočava sa važnim sigurnosnim izazovima kao što su očuvanje svojih granica i borba protiv terorizma.
Ovi novi geopolitički izazovi, zajedno sa profesionalizacijom vojske, zahtijevaju od nje modernizaciju. Prema Global Power Power Report “Velika i moćna alžirska vojska kontinuirano radi na ispunjavanju potreba modernizacije i upravljanja.”
Prema Stockholmskom međunarodnom institutu za istraživanje mira (SIPRI), PNA, alžirske vojske, sedmi je najveći uvoznik oružja u svijetu. Svoju opremu masovno kupuje od svog glavnog partnera - #Rusije.
Pored nabavke ratnih brodova i tankera, PNA je naručila 12 taktičkih bombardera SU-34 "Fullback" iz Moskve za 27 miliona dolara svaki.
Međutim, Alžir želi postići ovu modernizaciju kako bi postigao istinsku stratešku autonomiju prema svojim dobavljačima.
Ulozi su visoki za Alžir jer je, pored osvajanja njegove strateške autonomije, u pitanju i budućnost njegove ekonomske ravnoteže: zapravo, on je trenutno snažno nezavisan od naftnog sektora i stoga pokušava da diverzifikuje svoje izvore prihod. S druge strane, nafta predstavlja skoro 30% njenog bogatstva, 98% njenog izvoza i 70% poreskih prihoda. Pad cijene sirove nafte od 2014. stoga navodi Alžir da nastavi sa svojim ulaganjima u vojni sektor.
U tom smislu, sa godišnjom eksploatacijom od 130 milijardi kubnih metara, Alžir je među prvih deset zemalja u svijetu po proizvodnji prirodnog plina. Strateški resurs koji uglavnom ide sjevernom rutom: tri gasovoda polaze od obala koje vijugaju između Maroka i Tunisa - jedan prema Siciliji i dva prema Španiji - koji čine Alžir je treći evropski dobavljač prirodnog gasa.
Alžira i Italije
Što se tiče naše zemlje, najvažnija infrastruktura je gasovod Transmed-Enrico Mattei, koji nakon tranzita u Tunisu prolazi ispod Mediterana da bi stigao u Mazara del Vallo i sposoban je prevesti preko 30 milijardi kubnih metara godišnje.
U ovom geopolitički nestabilnom kontekstu, "defenestacija" Abdelmoumene Ould Kaddoura, broj jedan Sonatracha - državnog energetskog giganta - nije spriječila #Eni potpisati memorandum za konsolidaciju svojih odnosa sa Sonatrachom.
Što se tiče odnosa između Alžira i italijanske vojne industrije, kao što je poznato, prošlog 25. marta Ministarstvo odbrane zaključilo je sporazum kojim se predviđa osnivanje zajedničke kompanije sa učešćem 49% italijanske #Leonardo za montažu helikoptera u regionu Setif, sa pratećim uslugama obuke, a takođe i izvozno orijentisan. Reč je o tri tipa aviona, namenjenih različitim sektorima odbrane.
Italijansko-alžirsko partnerstvo potpisano u avgustu 2016. godine dobija konkretan oblik. S druge strane, u februaru ove godine ministar odbrane Elizabeth #Thirty u Alžiru ju je primio šef oružanih snaga, general Gaid Salah.
Štaviše, Alžir, prema Sipriju (Stokholmski međunarodni institut za istraživanje mira), predstavlja drugog glavnog kupca italijanskih sistema naoružanja u petogodišnjem periodu 2014-2018 (9,1%).
Vraćajući se na čisto vojnu dimenziju, teško je poreći da je jedan od stubova nacionalne sigurnosti Alžira vojna obavještajna služba, koja se vrti oko DRS (Odjel za obavještajne i sigurnosne poslove) i DCE (Alžirska uprava za kontrašpijunažu) koja sa svojim brigadama a divizije su angažovane u suzbijanju borbe protiv džihadista. Dve bezbednosne službe su prirodno postavljene u vrh oružanih snaga u bliskom kontaktu sa predsednikom. Od posebne važnosti je integrisana vojna komanda – naslijeđena iz Francuske – smještena između Malija, Alžira, Mauritanije i Nigera sa sjedištem u Tamanrassetu.
Što se tiče teritorijalne protivvazdušne odbrane, ima tri puka opremljena ruskim odbrambenim sistemima i četiri grupe koje se bave upravljanjem raketama S-400 ruske proizvodnje sa velikim dometom i preciznošću. U kontekstu javnog reda, Alžir ima nacionalnu žandarmeriju koja se sastoji od približno 152 hiljade ljudi. U osnovi je to paravojna struktura koju čine muškarci koji je, zahvaljujući svojoj obučenosti, mogu transformirati u pravu vojnu strukturu. Pored Žandarmerije postoji 200 hiljada jedinica koje deluju u okviru Nacionalne bezbednosti, svojevrsne urbane policije koja kontroliše strance, posetioce i pre svega stanovništvo koje živi na periferiji Alžira.