(by Massimiliano D'Elia) Nacije, u normalnim uslovima, napreduju u uverenju da njihove institucije mogu upravljati katastrofama, zaustaviti njihove uticaje i vratiti stabilnost.
Kada se završi pandemija Covid-19, institucije mnogih zemalja će ući u krizu jer će shvatiti da su podbacile u svojoj misiji.
Realnost je da svijet više nikada neće biti isti nakon korona virusa. Koronavirus je neselektivno zahvatio sve države svijeta bez ikakve razlike.
Širenje Covid-19 je toliko eksponencijalno, slučajevi se udvostručuju svakih pet dana, da se medicinski materijal pokazao nedovoljnim kao i jedinice intenzivne nege (čak i u zapadnim zemljama koje se mogu pohvaliti odličnim zdravstvenim sistemima). Metodologija korištena za provođenje testova pokazala se (u svim slučajevima) neadekvatnom za precizno utvrđivanje obima širenja infekcije. Vakcina bi, nažalost, mogla biti gotova tek za 12-18 mjeseci.
Još jedna vanredna situacija već se nazire na horizontu, ona ekonomska čiji bi efekti mogli biti jednaki cunamiju. Iz tog razloga već moramo raditi na periodu nakon virusa. Svjetski i evropski lideri su, međutim, posebno rješavanje krize još uvijek u čisto nacionalnom kontekstu. Efekti, budući da su transverzalni, neće poznavati granice i mogli bi stvoriti politički i ekonomski "poremećaj" za čitave generacije. Moramo da imamo, upravo sada, preciznu viziju globalnog i strukturalnog programa.
Globalnu otpornost na zarazne bolesti morat će se podržati. Trijumfi medicinske nauke kao što su vakcina protiv dečije paralize, pobeda protiv velikih boginja i medicinska dijagnoza putem veštačke inteligencije, uljuljkali su nas u opasno samozadovoljstvo, činilo se da smo postali nepobedivi.
Covid-19 nas je probudio iz omamljenosti navodeći da shvatimo da moramo razviti nove tehnike i tehnologije za kontrolu i prevenciju ozbiljnih infekcija i "brzu" proizvodnju vakcina.
Gradovi, regije i države će morati stalno da se takmiče kako bi mogli zaštititi svoje građane čak i od ozbiljnih infekcija. U tim slučajevima politika mora napustiti svoje boje. Sve zajedno, da koncentrišu napore i resurse na fazu prije vanrednog stanja kako bi se garantovala obuka, logistika i planiranje snaga koje će biti raspoređene, snaga koje su već identificirane i koje nisu odabrane s vremena na vrijeme.
Usred vanrednog stanja, potrebno je razmišljati o nacionalnoj kriznoj strukturi sa izvanrednim ovlastima (bez uticaja politike) u kojoj se zaista ostvaruje jedinstvo komandovanja. Krizna organizacija mora početi izdaleka i mora blisko sarađivati sa naučnom zajednicom na visokom nivou, spremnom da upravlja katastrofama sa trajnim karakteristikama. Bilo je previše profesora koji su se smenjivali na TV-u, objašnjavajući svoje teze na osnovu znanja, zaista znanja. Covid-19 je nepoznat.
Ekonomija. Iako su svjetski lideri mnogo naučili iz grešaka u ekonomskoj krizi 2008. godine, čini se da nisu spremni da se suoče sa aktuelnom ekonomskom krizom, koja je složenija i ima jedinstvene karakteristike u akademskom polju. Svjetska trgovina nikada nije stala. Smanjenje zbog globalnog širenja koronavirusa, neophodne mjere javnog zdravlja, kao što su socijalno distanciranje i zatvaranje škola i preduzeća, stvorili su krizu nikad prije nepoznatu u ljudskoj povijesti. Efekti mogu biti konkurentni samo onima u Evropi nakon Drugog svjetskog rata. Iz tog razloga se šefovi država i vlada moraju približiti a Globalni plan pomoći za kredibilnu i trajnu ekonomsku rekonstrukciju, inače bi ionako krhka svjetska ravnoteža bila u velikoj opasnosti.