(από τον Pasquale Preziosa - Πρόεδρο του Παρατηρητηρίου Ασφαλείας - EURISPES) Συνολικά, το Κόστος του έργου πολέμου εκτιμάται ότι 241 άνθρωποι πέθαναν ως αποτέλεσμα του πολέμου στο Αφγανιστάν. Μεταξύ αυτών, πάνω από 2.400 μέλη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων και τουλάχιστον 71 πολίτες, καθώς και 78.000 Αφγανοί στρατιώτες και αστυνομικοί και 84 μαχητές από ομάδες ανταρτών.
Σύμφωνα με τηνΗ UNICEF, 3 εκατομμύρια και 700 χιλιάδες είναι ο αριθμός των παιδιών στο Αφγανιστάν που δεν πηγαίνουν σχολείο, εκ των οποίων το 60% είναι κορίτσια.
Αριθμοί που, φυσικά, αφήνουν έξω τους θανάτους που προκαλούνται από ασθένειες, υποσιτισμό, μπλοκάρισμα της πρόσβασης σε νερό και υποδομές και όλες τις άλλες έμμεσες συνέπειες του ίδιου του πολέμου.
Και τώρα που τα στρατεύματα του διεθνούς συνασπισμού, μετά από είκοσι χρόνια, αποχώρησαν από το Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν αποκτούν ξανά τον έλεγχο σε πολλά εδάφη, τα αστικά δικαιώματα που αποκτώνται κινδυνεύουν και η χώρα είναι ένα βαρέλι σκόνης. Είναι η ιστορία μιας αποτυχίας που υπέγραψε σε μεγάλο βαθμό και η Ευρώπη.
Τι απέγινε εκείνο το σημαντικό ευρωπαϊκό αμυντικό σχέδιο; Γιατί είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό μέσο άμυνας; Τι μορφή μπορεί να πάρει;
Από αυτή την άποψη, όπως αναφέρεται σε συνέντευξη με Η εφημερίδα, τώρα ή ποτέ δεν χρειαζόμαστε έναν ευρωπαϊκό αμυντικό πυλώνα.
Γιατί χρειαζόμαστε έναν ευρωπαϊκό αμυντικό πυλώνα;
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα παρενέβη αρκετές φορές, δηλώνοντας την έντονη ανάγκη προστασίας της Ευρώπης με τον δικό της αμυντικό πυλώνα, επίσης με σκοπό την ενίσχυση των διατλαντικών σχέσεων.
Οι αμερικανικές επιλογές στη μεταπολεμική περίοδο επηρεάστηκαν έντονα από το δόγμα Monroe (απομονωτισμός των ΗΠΑ). Η ανισορροπία που προέκυψε στη διεθνή τάξη ήταν η θεμελιώδης αιτία του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι δυσκολίες των Ηνωμένων Πολιτειών σήμερα να εγγυηθούν τη διεθνή τάξη έχουν γίνει μη βιώσιμες για μία μόνο χώρα, ακόμη και αν η χώρα αυτή είναι η πρώτη παγκόσμια δύναμη.
Αυτή η ανισορροπία θα μπορούσε να εξισορροπηθεί με την ανάληψη ευθύνης από την Ευρώπη, η οποία έχει γίνει μία από τις πρώτες εμπορικές δυνάμεις στον κόσμο, αλλά όχι ακόμη πλήρης παίκτης στον διεθνή χώρο. Εάν συμβεί αυτό, μια πολυπολική τάξη μπορεί πιο εύκολα να αναπτυχθεί ειρηνικά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ποια είναι τα στρατηγικά σενάρια που μπορούν να προβλεφθούν;
Εάν αυτό που υποτίθεται δεν υλοποιηθεί, δηλαδή η άρνηση της Ευρώπης να αναλάβει ευθύνες που αντιστοιχούν στις δυνατότητές της και ένας νέος αμερικανικός απομονωτισμός, αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν τους σοβαρότερους παράγοντες κρίσης στη διεθνή τάξη. Αν, από την άλλη πλευρά, η Ευρώπη αναλάμβανε τις ευθύνες της, οι ΗΠΑ θα είχαν την ευκαιρία να επαναλάβουν τον εποικοδομητικό ρόλο (Ρούσβελτ) που έπαιξε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και δυστυχώς έχασε, μετά την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου λίγα χρόνια.
Πώς ταιριάζει το ΝΑΤΟ σε αυτά τα σενάρια;
Στο πρώτο υποθετικό σενάριο, η ΝΑΤΟϊκή Συμμαχία, αρχιτέκτονας της ευρωπαϊκής ασφάλειας τα τελευταία εβδομήντα χρόνια, θα έμπαινε σε σοβαρή κρίση με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στη δυνατότητα αποφυγής συγκρούσεων στην Ευρώπη. Στο δεύτερο σενάριο, το ΝΑΤΟ μπορεί να ενισχυθεί με βάση μια ισότιμη εταιρική σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης. Η αλληλεγγύη μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης βάσει ισότιμης εταιρικής σχέσης θα είναι σε θέση να διευκολύνει την ειρηνική εισαγωγή νέων δυνάμεων στην παγκόσμια διακυβέρνηση καθιστώντας τις ηγεμονικές βλέψεις παρωχημένες. Αυτό υπογραμμίζει ότι οι πιθανές και απαραίτητες επιλογές σήμερα είναι ικανές να καθορίσουν όχι μόνο το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας αλλά την ισορροπία μεταξύ των κινδύνων πολέμου και των δυνατοτήτων ειρήνης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τι μορφή μπορεί να πάρει η ευρωπαϊκή άμυνα;
Είναι απαραίτητο να μελετηθούν μοντέλα υλοποίησης που έχουν ήδη δώσει θετικά αποτελέσματα στο παρελθόν. Η εμπειρία των ΗΠΑ διδάσκει ότι η άμυνα μπορεί να οργανωθεί με διαφορετικούς τρόπους. Αυτό που εφαρμόστηκε στις ΗΠΑ είδε τη γέννηση ενός διπλού μοντέλου των Ενόπλων Δυνάμεων: οι κεντρικές αρχές κατείχαν τις δυνάμεις αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης, ενώ τα κράτη μέλη ήταν υπεύθυνα για την οργάνωση των εδαφικών δυνάμεων.
Οι συνθήκες που επικρατούν στην Ευρώπη σήμερα είναι παρόμοιες με εκείνες των ΗΠΑ τις πρώτες μέρες. Η δημιουργία, μέσω της αναδιοργάνωσης των ευρωπαϊκών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, ενός μικρού ευρωπαϊκού αμυντικού πυλώνα εντός του ΝΑΤΟ (χωρίς την ανάγκη νέων δυνάμεων), θα ήταν το πρώτο βήμα για την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής άμυνας συνοδευόμενη από την επέκταση των δομών διοίκησης και τον έλεγχο στις Βρυξέλλες. Το εποικοδομητικό πνεύμα πρέπει να είναι αυτό που πρότεινε η Monnet για την ενισχυμένη συνεργασία που επέτρεψε τη δημιουργία της ΕΚΑΧ πρώτα και στη συνέχεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Now τώρα ή ποτέ!
Εγγραφείτε στο newsletter του καναλιού PRP!