Αν και το 2023 ο Νότος προορίζεται να παραμείνει το γεωγραφικό τμήμα που θα καταγράψει τη χαμηλότερη αύξηση του ΑΕΠ στην Ιταλία (+1 τοις εκατό περίπου σε σύγκριση με +1,1 τοις εκατό στο Κέντρο και +1,2 τοις εκατό περίπου στο Βορρά), το ίδιο, ωστόσο, θα ξεπεράσει αυτό της Γαλλίας (+0,8%) και, ειδικότερα, της Γερμανίας (-0,3%) που βρίσκεται πλέον σε πλήρη τεχνική ύφεση. Αν υπολογίσουμε τον απλό μέσο όρο του ρυθμού ανάπτυξης του Παρισιού και του Βερολίνου, το αποτέλεσμα είναι +0,25 τοις εκατό. Αυτό σημαίνει ότι ο Νότος μας θα αναπτυχθεί επίσης τέσσερις φορές περισσότερο από τη Γαλλία και τη Γερμανία μαζί.
Αν και αυτή η σύγκριση είναι μια απλή σχολική περίπτωση, μπορούμε και πάλι να δηλώσουμε με ικανοποίηση ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την εκδίκηση των «τελευταίων». Εν ολίγοις, δεν είμαστε πλέον ο τελευταίος τροχός του ευρωπαϊκού καροτσιού και παρόλο που η επιβράδυνση της οικονομίας που σημειώνεται φέτος επηρεάζει όλη την Ευρώπη, η Ιταλία αμύνεται καλύτερα από τις άλλες, χάρη και στον Νότο. άλλα. Ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο θα μείνει πίσω μας. στην κατάταξη της οικονομικής ανάπτυξης για το 2023 θα πρέπει να σταματήσει στο +0,4 τοις εκατό.
Ένα ιστορικό αποτέλεσμα που καταδεικνύει πώς οι Μπελπαέζοι και ειδικά ο Νότος έχουν ξεπεράσει τις αρνητικές επιπτώσεις που προκάλεσε η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και η έκρηξη του πληθωρισμού καλύτερα από τους κύριους ανταγωνιστές μας. Για να πούμε ότι είναι το Γραφείο Ερευνών του CGIA.
• Οι λόγοι για τα «λύτρα»
Σύμφωνα με το Γραφείο Ερευνών CGIA, η «λύτρωση» του Νότου και γενικότερα της χώρας μας οφείλεται σε τουλάχιστον τρία φαινόμενα. Το πρώτο αφορά το ποσό της βοήθειας που δόθηκε από τα τελευταία στελέχη για την αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης και τις επιπτώσεις των υψηλών τιμών της ενέργειας σε εθνικό επίπεδο. Μεταξύ αναψυκτικών, μη επιστρεπτέων εισφορών, απολύσεων, οικονομικών επιδομάτων, προσλήψεων υγειονομικής περίθαλψης κ.λπ., εκταμιεύθηκαν τουλάχιστον 2020 δισ. ευρώ μεταξύ 2022 και 180. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν άλλα 91 δισ. που το 2022-2023 χρησίμευσαν για τον μετριασμό των αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου. Βασικά, την τελευταία τετραετία το Δημόσιο εκταμίευσε πάνω από 270 δισ. ευρώ τα οποία πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό να «αναισθητοποιήσουν» τις οικονομικές δυσκολίες που «έπεσαν» στους Ιταλούς στις αρχές της δεκαετίας. Το δεύτερο, ωστόσο, αφορά την ανάκαμψη της κατανάλωσης των νοικοκυριών και αυτή των επενδύσεων στις κατασκευές που τη διετία 2021-2022 έπληξαν κυρίως τον Νότο. Τέλος, το τρίτο οφείλεται στην απότομη αύξηση των ακαθάριστων σταθερών επενδύσεων στο Νότο, η οποία, χάρη και στους πόρους που διατίθενται από το PNRR, επηρέασε ιδιαίτερα τον κατασκευαστικό τομέα.
• Παραμένουν οι δυσκολίες
Παρά τα θετικά μηνύματα που μόλις αναφέρθηκαν, η γενική κατάσταση στο Νότο εξακολουθεί να είναι κρίσιμη. Όπως και στην υπόλοιπη χώρα, μια απότομη επιβράδυνση της οικονομίας βρίσκεται σε εξέλιξη, η οποία, λόγω του πληθωρισμού και της συνακόλουθης αύξησης των επιτοκίων που αποφάσισε η ΕΚΤ, θα μπορούσε να μας ωθήσει σε ένα φθινόπωρο γεμάτο παγίδες. Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι τα κρίσιμα ζητήματα που ανέκαθεν ταλαιπωρούσαν τον Νότο περιμένουν ακόμη λύση. Το ποσοστό ανεργίας, ιδίως μεταξύ των νέων και των γυναικών, παραμένει πολύ υψηλό, το επίπεδο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού είναι ανησυχητικό, το έλλειμμα των υποδομών αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη και η αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ικανές να δώσουν ουσία σε ένα σημείο καμπής και θα μπορούσαν να παγιωθούν, εάν τα επόμενα τρία χρόνια καταφέρουμε να ξοδέψουμε καλά όλους τους πόρους που έχει διαθέσει το PNRR στον Νότο.
• Αντιμετωπίσαμε την πανδημία, τους υψηλούς λογαριασμούς και τον πληθωρισμό καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον
Μεταξύ 2019 (έτος προ πανδημίας) και 2023, η χώρα μας κατέγραψε επίπεδο ανάπτυξης σημαντικά υψηλότερο από αυτό που κατέγραψαν οι κύριοι ευρωπαίοι ανταγωνιστές μας. Αν συγκριτικά η αύξηση του ΑΕΠ στην Ιταλία αυξήθηκε κατά 2,1%, στη Γαλλία ήταν +1,2%, ενώ στη Γερμανία ήταν μόνο +0,3%. Ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο, αν και δεν είναι πλέον στην ΕΕ, μπορεί να υπολογίζει σε μια αμελητέα διαφορά ανάπτυξης +0,1%.
• Η Λομβαρδία, το Βένετο και το Trentino Alto Adige οδηγούν την ανάπτυξη
Ακόμα κι αν οι αποστάσεις μεταξύ των περιοχών μας είναι «χιλιοστά», το 2023 η Λομβαρδία θα είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από την ανάπτυξη του ΑΕΠ με πρόβλεψη ανάπτυξης +1,29 τοις εκατό. Ακολουθούν το Βένετο με +1,24 τοις εκατό, το Τρεντίνο Άλτο Αντίτζε με +1,23 τοις εκατό, η Λάτσιο με +1,18 τοις εκατό και το Πιεμπονγκσάντ-Βαλέ ντ' Αόστα με +1,17 τοις εκατό. Η Campania κλείνει την κατάταξη με +0,86%, η Molise με +0,84% και τέλος η Basilicata με +0,82%. Οι περιφέρειες που δεν έχουν ανακάμψει ακόμη από την κατάρρευση του ΑΕΠ που σημειώθηκε το 2020 (έτος «έκρηξης» της πανδημίας) είναι η Καλαβρία με αρνητική διαφορά 2019 σε σύγκριση με το 0,25, η Μολίζε 0,83, η Valle d'Aosta 0,88 , η Λιγουρία του 2,02 και, συγκεκριμένα, η Τοσκάνη που δεν έχει «ανακατακτήσει» ακόμη και 3,22 μονάδες του ΑΕΠ.
• Το Άσκολι, το Μιλάνο, η Βενετία και το Τράπανι είναι οι πιο ενάρετες επαρχίες
Σε επαρχιακό επίπεδο, ωστόσο, η Ascoli Piceno οδηγεί στην κατάταξη ανάπτυξης του 2023 με αύξηση της προστιθέμενης αξίας σε σύγκριση με πέρυσι κατά 2,10%. Ακολουθούν το Μιλάνο με +1,86%, η Βενετία και το Τράπανι με +1,85%, το Σόντριο με +1,81% και η Βερόνα με +1,76%. Στο πίσω μέρος, ωστόσο, βλέπουμε τη Macerata στην τρίτη θέση από την τελευταία θέση με +0,25 τοις εκατό, τη Vibo Valentia στην προτελευταία με +0,07 τοις εκατό και, τέλος, την Gorizia με +0,04 τοις εκατό.