(Massimiliano D'Elia) Ένας πολυπολικός κόσμος, έτσι τον αντιλαμβάνεται η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, η οποία θέλει να έχει ολοένα και μεγαλύτερο αντίκτυπο στις διεθνείς διαμάχες για να προστατεύσει τα στρατηγικά και οικονομικά της συμφέροντα. Ο Σι πρότεινε πρόσφατα 12 σημεία για την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και ευνόησε συγκεκριμένα την κάποτε αδιανόητη προσέγγιση μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας. Σταμάτησε να λειτουργεί από το 2016, η την περασμένη 10η Μαρτίου (Κοινή Τριμερή Δήλωση) το σημείο καμπής με την επαναφορά των διπλωματικών σχέσεων και την ανακοίνωση για το άνοιγμα των πρεσβειών στις δύο χώρες του Περσικού Κόλπου.
Ο Xi στην ειρηνιστική εκδοχή του θέλει να συμμετάσχει ενεργά στην παγκόσμια διαχείριση προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα και τη θετική ενέργεια για την παγκόσμια ειρήνη.
Το σίγουρο είναι ότι ενώ από τη μια ο Σι θέλει να προωθήσει την ειρήνη και την ύφεση, ειδικά σε μακρινές χώρες, στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού παρέμεινε επιθετικός και καχύποπτος. Στην κορυφή του μυαλού του βρίσκεται η διαχρονική διαμάχη για το νησί της Ταϊβάν.
La Κίνα in Μέτρια Πέρασε Μέσα Αφρική προσπαθεί να αρπάξει σημαντικά κομμάτια επιρροής σε περιοχές όπου οι Δυτικοί και οι Αμερικανοί έχουν δείξει αδιαφορία. Ακόμα κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν, μαζί με τους συμμάχους τους, στρατιωτικές βάσεις που φρουρούν τον Κόλπο, σήμερα το ενδιαφέρον μετατοπίζεται προς το κέντρο της Ευρώπης λόγω της ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας και προς τον Ινδο-Ειρηνικό για αντεπιθέσεις της Κίνας και της Βόρειας Κορέας.
Εγγραφείτε στο newsletter μας!
Ωστόσο, η προώθηση του διαλόγου μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας είναι καλή για όλους. Προς Κίνα πρώτα αλλά και στις δύο κύριες χώρες του Περσικού Κόλπου που πρέπει να αφήσουν στην άκρη τους πολιτικούς και θρησκευτικούς ανταγωνισμούς τους για να επικεντρωθούν σε νέες εμπορικές διεξόδους και νέες οικονομικές προοπτικές, δεδομένου ότι, μέσα σε μια δεκαετία, η παγκόσμια στροφή προς την ηλεκτρική ενέργεια, δηλαδή προς λύσεις περιβαλλοντικά βιώσιμες θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά προβλήματα για αυτούς, δεδομένου ότι βασίζουν την οικονομία τους κυρίως στα έσοδα από το πετρέλαιο.
Σήμερα, η Κίνα είναι ο κύριος αγοραστής πετρελαίου του Κόλπου με περίπου 30% παγκοσμίως, αθροίζοντας τις ποσότητες που λαμβάνονται από το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία.
Μπορούμε να πούμε ότι έχει ξεκινήσει μια εκεχειρία μεταξύ των Ιρανών Σιιτών και των Σαουδαράβων Σουνιτών και όχι ειρήνης, γιατί δεν είναι εύκολο να ξεχάσουμε πάνω από μια χιλιετία βίαιων αντιπαραθέσεων, οι οποίες ποτέ δεν έσβησαν. Η υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας στον Σαντάμ Χουσεΐν στον πόλεμο κατά του Ιράν και πιο πρόσφατα ο αγώνας για τον έλεγχο του Λιβάνου, της Υεμένης, της Συρίας και του Ιράκ δεν είναι καταστάσεις που παίζουν υπέρ της άφθαρτης ύφεσης που φαίνεται να αναδύεται αυτές τις μέρες. Μια άλλη τριβή είναι η δηλωμένη αποστροφή της Σαουδικής Αραβίας στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Θα δούμε!!!
Σιίτες και Σουνίτες
Γεννημένη ανάμεσα στους νομαδικούς λαούς της αραβικής χερσονήσου τον έβδομο μετά τον Χριστό αιώνα, η μουσουλμανική πίστη δεν είχε δογματικές διακρίσεις, όπως ο Ιουδαϊσμός. Σε ένα άρθρο στο Sole24Ore, η ιστορία που σημάδεψε τις δύο φατρίες της θρησκείας που υποδέχεται τον μεγαλύτερο αριθμό πιστών στον κόσμο λέγεται με έναν πραγματικά συναρπαστικό τρόπο. Μεταξύ του τρίτου και του τέταρτου χαλίφη, μερικές δεκαετίες μετά τον θάνατο του Μωάμεθ, υπήρξε η «μεγάλη αναταραχή» μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η διαμάχη είναι καθαρά πολιτικής προέλευσης και επικεντρώνεται στη νομιμότητα της προσωρινής εξουσίας των διαδόχων του Προφήτη, των οδηγών ή των ιμάμηδων. Ο ξάδερφος και ο γαμπρός του Μωάμεθ, «Αλί, γιος του Αμπού Ταλίμπ, ήταν στην πραγματικότητα από τους πρώτους που προσχώρησαν στο Ισλάμ. Ωστόσο, το νεαρό της ηλικίας του τον εμπόδισε να γίνει επικεφαλής της Ισλαμικής Ούμα και έπρεπε να περιμένει τη σειρά του αφού δύο από τα πεθερικά του Μωάμεθ - ο Αμπού Μπακρ και ο Ομάρ - εκλέχθηκαν ως Χαλίφηδες με βάση τις ιεραρχίες αρχαιότητας.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται ακόμα και σήμερα. Ο διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μωάμεμ Μπιν Σάλμαν, γνωστός ως MBS, για να αποφύγει τις αξιώσεις για τον θρόνο από δύο από τους θείους του, τους έβαλε να συλληφθούν με την κατηγορία της διαφθοράς (υποβιβάζονται σε δύο ξενοδοχεία πέντε αστέρων).
Ως τρίτος Χαλίφης, εξελέγη ο Οθμάν, άλλος γαμπρός του Προφήτη, ο οποίος όμως πέθανε με βίαιο θάνατο λόγω εσωτερικών συγκρούσεων εντός της κοινότητας λόγω του νεποτισμού του τελευταίου. Όταν επιτέλους ήρθε η ώρα του, «ο Άλι βρήκε τον εαυτό του να έχει να κάνει με τους συγγενείς του προκατόχου του που δεν ήθελαν να τον δεχτούν ως ηγέτη, καθώς ευνοήθηκαν στο γραφείο από ένα κατόρθωμα αίματος που δεν θα είχε αρκετή ώρα να τιμωρήσει. Η γέννηση του σιάτ 'Αλι (το «κόμμα» του «Αλί) είχε ως μόνη αιτία τη διαμάχη για τη νομιμότητα ενός πολιτικού ρόλου. Ωστόσο, ήδη μεταξύ των πρώτων και ενθουσιωδών υποστηρικτών του, προφανώς όχι πολύ ευπρόσδεκτη από τον ίδιο, σύντομα καθιερώθηκε μια θεωρία που ισχυριζόταν ότι κρατούσε το αξίωμα του Χαλίφη μόνο στους εξ αίματος απογόνους του Μωάμεθ (που δεν είχαν αρσενικά παιδιά που τον επέζησαν) που ονομάζονταν «άνθρωποι του οίκου (του)» ή Αχλ αλ-μπέιτ.
Ως εκ τούτου, ανήκοντας στη φυλή των Χασεμιτών, ένα κλάδο της φυλής Coreish που κυριαρχούσε ήδη στη Μέκκα κατά την προϊσλαμική περίοδο, στην οποία ανήκε ο Προφήτης, εξ ου και η ιδιότητα του «Χασεμίτη» του σημερινού Βασιλείου της Ιορδανίας, όχι σιίτη αλλά συγγενών του Μωάμεθ. . Ένας θρησκευτικός χαρακτήρας προστέθηκε σύντομα στη διαμάχη για τη νόμιμη διαδοχή καθώς ο 'Αλι και οι απόγονοί του θεωρούνταν επίσης ότι κατείχαν ένα ιδιαίτερο «χάρισμα» που τους έκανε μοναδικούς και αλάνθαστους ερμηνευτές του «κρυφού» ή της εσωτερικής σημασίας του κορανικού κειμένου. Δίπλα στον Μωάμεθ, λοιπόν, αποκαλύφθηκε ένας σύντροφος με λειτουργίες που ξεπερνούσαν κατά πολύ την απλή πολιτική του λειτουργία.
Η τυπικά φυλετική και γενεαλογική σύγκρουση τελικά μετατράπηκε σε σχίσμα που επιμένει μέχρι σήμερα.
Το Ιράν ανέκαθεν αντιτίθετο στους Αιγύπτιους, Έλληνες, Ρωμαίους και Βυζαντινούς, συγκρουόμενος και με τους Οθωμανούς Τούρκους κατά την ισλαμική περίοδο. Σήμερα η διαμάχη εκδηλώνεται στη σιιτική Χεζμπολάχ του Λιβάνου, στη σιιτική αλλά αραβική και όχι περσική πλειοψηφία του Ιράκ, στο καθεστώς των Αλαουιτών (από τον Αλί) της Συρίας, αλλά και στον εμφύλιο πόλεμο που διχάζει την Υεμένη και στα προβλήματα του Κόλπου όπου οι Σιίτες είναι παρόντες αν όχι επικρατούν, όπως το Μπαχρέιν και το Ομάν, εντός της ίδιας της Σαουδικής Αραβίας και σε τοπικές καταστάσεις που δεν είναι λιγότερο σχετικές αλλά ανομολόγητες, όπως στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν.