(από τον Massimiliano D'Elia) Ευτυχώς, η Βρύση είναι εκεί. Θυμηθείτε μια παλιά παροιμία: "το ποντίκι με μια μόνο τρύπα επιβιώνει ελάχιστα και άσχημα". Έτσι, ο αγωγός φυσικού αερίου Tap, στον οποίο αντιτάχθηκε πριν από λίγο καιρό ένα μέρος της ιταλικής πολιτικής (M5S), είναι σήμερα ίσως η καλύτερη πρωτοβουλία που θα μπορούσε να ακολουθήσει η χώρα μας, επιδεικνύοντας ασυνήθιστη προνοητικότητα. Η βρύση που φτάνει από το Αζερμπαϊτζάν στην Απουλία, στο Σαν Φόκα, τροφοδοτώντας έτσι την Ευρώπη και την Ιταλία με τους πολύτιμους υδρογονάνθρακες, μετριάζει τον στρατηγικό μοχλό που χρησιμοποιεί η Ρωσία για την παροχή φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nordstream. Η βρύση εκτείνεται σε 3.500 χιλιόμετρα, ξεκινά από την Κασπία Θάλασσα και διασχίζει το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, την Τουρκία, την Ελλάδα, την Αλβανία και την Ιταλία.
Χθες μια αντιπροσωπεία από τις Βρυξέλλες πέταξε στο Αζερμπαϊτζάν για να πείσει τις αρχές να αυξήσουν την προμήθεια από 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα σε 20. Ο Επίτροπος Ενέργειας ηγήθηκε της αντιπροσωπείας, Kadri Simson, η οποία πέταξε στο Μπακού για το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο και η οποία στοχεύει να μετατρέψει το Tap στο μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου για την Ευρώπη:Πιστεύω ότι έχει θετικό αντίκτυπο στις χώρες και τις περιοχές που εξυπηρετεί και συμβάλλει σημαντικά σε αξιόπιστες, ανταγωνιστικές και βιώσιμες προμήθειες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Σήμερα, οι ρωσικοί αγωγοί φυσικού αερίου μεταφέρουν το 38% της χωρητικότητάς τους, ενώ τα κοιτάσματα αποθήκευσης στην Ευρώπη περιέχουν μόνο το 16% σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 40, πιστοποιώντας έτσι την τακτική «δεξιόστροφης δοσομέτρησης» του Πούτιν. Οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις, από την άλλη, θα πρέπει να οδηγήσουν σε άμεση αύξηση περίπου 6 δισ. κυβικών μέτρων, εκ των οποίων τα 8 δισ. προορίζονται για την Ιταλία.
Χθες στη συνάντηση ήταν παρόντες και εκπρόσωποι των κυβερνήσεων της Ουκρανίας, της Μολδαβίας, των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας. Οι λεκάνες του Αζερμπαϊτζάν είναι σε θέση να παράγουν περίπου 400 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και, για να κάνουμε μια σύγκριση, η ιταλική απαίτηση από μόνη της είναι περίπου 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Υπάρχουν επίσης και άλλες πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην υποστήριξη του έργου TAP, όπως αυτό του Τουρκμενιστάν που εξάγει πλέον το φυσικό του αέριο κυρίως στη Ρωσία και την Κίνα αλλά έχει αρχίσει να στρέφει το βλέμμα του προς τα δυτικά αξιολογώντας τη δυνατότητα σύνδεσης με τον αγωγό TAP. Οι ΗΠΑ, από την άλλη, διαπραγματεύονται με το Κατάρ για τη μεταφορά υγροποιημένου αερίου, με πλοίο, στη γηραιά ήπειρο.
Τι είναι το Tap
Ο Tap (ακρωνύμιο του Trans Adriatic Pipeline) είναι ένας αγωγός μήκους περίπου 850 χιλιομέτρων που διασχίζει τα Βαλκάνια από τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και εισέρχεται στην Αδριατική στο Fier για να προσγειωθεί στο Melendugno της Απουλίας.
Ο TAP κοστίζει περίπου 4,1 δισ. ευρώ από ιδιωτικές επενδύσεις σε μεγάλο βαθμό. Έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως στην Ιταλία και την Ευρώπη και είναι ήδη βαθμονομημένο ώστε να μπορεί να διπλασιαστεί στα 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Σε αυτή την περίπτωση ο διπλασιασμός δεν θα απαιτήσει δεύτερη συμπεριφορά. Πιο απλά, οι σταθμοί συμπίεσης κατά μήκος της διαδρομής θα αυξηθούν και θα ενισχυθούν, ώστε να αυξηθεί η πίεση και η ποσότητα αερίου που ωθείται στον αγωγό.
Όμως το όλο έργο είναι πολύ πιο απαιτητικό και διαμορφώνεται επίσης από το πρώτο τμήμα του αγωγού, τον Tanap (Trans Anatolian Pipeline). Ξεκινά στο Αζερμπαϊτζάν, στα κοιτάσματα Şah Deniz που έχει η Socar, η κρατική εταιρεία, στην Κασπία Θάλασσα. Ολόκληρος ο «νότιος διάδρομος» από την Κασπία Θάλασσα μέχρι την Απουλία κοστίζει 45 δισεκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένων των έργων στα χωράφια στο Αζερμπαϊτζάν.
Οι μεγαλύτεροι μέτοχοι είναι οι BP, Snam και Socar με 20% έκαστος. Μικρά μερίδια στη βελγική Fluxys (19%), την ισπανική Enagas (16%) και την Axpo (5%).
