لو موند با فرستاده ویژه سازمان ملل برای لیبی مصاحبه کرد غسان سلامه. بررسی جالبترین وقایع در لیبی توسط دیپلمات ارشد که سالها در تلاش برای ایجاد یک راه حل سیاسی است ، همیشه با مخالفت طرفین درگیر ، بسیار جالب است. سلام ، استدلال می کند ، در صورت غلبه بر راه حل نظامی کشورهای خارج از لیبی ، اعتبار سازمان ملل متحد در معرض خطر است. اگر روسیه و ترکیه در یک کانکس در لیبی مستقر شوند ، خطرات زیادی برای اروپا وجود دارد.
آیا درگیری لیبی بین المللی می شود؟
"این یک تشریح آشکار از درگیری است. چند هفته گذشته با بدتر شدن این تداخل خارجی مشخص شده است. من ناامید و ناراحت هستم که پس از XNUMX ماه نبرد در طرابلس ، ما هنوز قطعنامه شورای امنیت برای برقراری آتش بس نداریم. این باعث بدتر شدن تداخل خارجی می شود ".
این بین المللی سازی چه شکلی دقیق دارد؟
"شما دو توافق نامه نظامی و دریایی دارید - علاوه بر اعلامیه های مقامات ترکیه در مورد اعزام نیروها ، در 27 نوامبر توسط دولت توافق نامه ملی (GNA) السراج و ترکیه امضا شده است. این بیانگر حمایت قاطع ترکیه از GNA است. از طرف دیگر ، چندین کشور هستند که از تلاش جنگی هافتار برای تصرف طرابلس حمایت می کنند. این کار با هواپیماهای بدون سرنشین آغاز شد. اخیراً ، ورود و فعالیت شدید هواپیمایی غیر لیبیایی را مشاهده کرده ایم. ما می بینیم که مزدوران از ملیت های مختلف - از جمله روس ها - از نیروهای حفر پشتیبانی می کنند. همچنین در مورد گروههای عرب زبان ، احتمالاً سوری ها ، كه در كنار GNA مستقر می شوند ، و همچنین ورود چندین هواپیما از سوریه به فرودگاه بنغازی ، تحت كنترل حفتار صحبت می شود ".
چگونه می توان این عدم توانایی شورای امنیت در تحریم تحویل اسلحه را توضیح داد؟
"ما با یک مشکل جدی روبرو هستیم. اگر کشورها نتوانند قطعنامه های خود را اجرا کنند ، جدی است. اما اگر کشورهایی که به این قطعنامه ها رأی داده اند ، گاه در نقض این قطعنامه ها شرکت می کنند ، حتی جدی تر است. و این همان چیزی است که ما در لیبی شاهد آن هستیم. نه تنها بازیگران منطقه ای که این تحریم را نقض می کنند بلکه اعضای شورای امنیت نیز هستند. ما با یک وضعیت بسیار خطرناک روبرو هستیم که اعتبار سازمان ملل در آن مورد مخاطره قرار می گیرد".
GNA به ترکیه تحویل داد ، چگونه ما به آنجا رسیدیم؟
"GNA اظهار داشت که از عدم موفقیت جامعه جهانی در جلوگیری از حفتر خشمگین شده و مجبور به یافتن بازیگران دیگری برای دفاع از خود شد. درست است که جامعه جهانی در کمک به GNA کار نکرده است. و اینکه شورای امنیت نتوانست در مورد این جنگ که در 4 آوریل علیه طرابلس آغاز شد ، نگرش مشترکی داشته باشد. اما ما به GNA پاسخ می دهیم که توافق نامه هایی که با ترکیه امضا کرده است ، با گسترش آن در مناطق دور از لیبی ، به ویژه اختلاف بین یونانیان و ترکها بر سر تعیین مرز دریایی که مشکلات جدی دیگری ایجاد می کند ، درگیری را تشدید می کند. بنابراین این امر به تسریع در بین المللی شدن منازعه ، گسترش سرزمینی و همچنین تشدید نظامی واقعی کمک کرده است.".
در این زمینه جدید ، وساطت دیپلماتیک سازمان ملل متحد چه شکلی را می تواند بگیرد؟
"در ماه ژوئیه ، با ناباروری شورای امنیت و ناتوانی در دستیابی به توافق داخلی لیبی ، از شورا خواستم که رویکرد من را معکوس کند. با این حال ، هفتار ، قبل از راه حل سیاسی ، روشن کرد که او می خواهد ابتدا وارد طرابلس شود. در مقابل ، مخالفان وی مصمم هستند که از دسترسی وی به پایتخت محروم شوند. واضح بود که توافق آتش بس ، جدا از شکستن سیستم بین المللی و رقابت های حاد فزاینده منطقه ای ، غیرممکن شده بود ، بنابراین من رویکرد را کمی برعکس کردم. من حدس زدم که یک چتر بین المللی لازم است ، حداقل توافقنامه بین المللی قبل از درخواست بازیگران لیبیایی برای بازگشت به میز مذاکره باید دوباره برقرار شود. شرکای آلمانی ما اولین نفری بودند که از این فرصت استفاده کردند. آنها پیشنهاد کردند به ما کمک کنند تا این کنفرانس بین المللی را که باید در نیمه دوم ژانویه در برلین برگزار شود ، برگزار کنیم. بنابراین ما در حال رقابت با زمان بین یک فعالیت شدید دیپلماتیک و یک وضعیت در منطقه هستیم که با بین المللی سازی بیشتر با ورود قابل توجه جنگجویان خارجی و دخالت مستقیم کشورهای منطقه ای که به طور فزاینده مشخص شده اند ، مشخص می شود.
خطر اصلی وخیم تر شدن بحران برای اروپا چیست؟
"اولین خطر احیای مجدد سلولهای تروریستی در سراسر کشور است. مورد دوم بی ثباتی کشورهای همسایه است که ثبات آنها برای اروپا مهم است ، چه در نیجر ، چاد ، مصر ، تونس و حتی الجزایر. خطر سوم این است که دیگر هیچ کنترل مرزی در خشکی و دریا وجود ندارد ، که می تواند بازگشت به مهاجرت مخفی جمعی را که در سال 2016-2017 انجام داده است تشویق کند. خطر دیگری که قبلاً وجود نداشت و اکنون نیز روی آنتن است ، این است که کشورهایی که مستقیماً از احزاب لیبی حمایت می کنند ، در ازای آن خواستار پایگاههای نظامی در لیبی هستند. که برای جنوب اروپا خبر خوبی نیست. "
اکنون که روس ها و ترک ها درگیر درگیری خود در لیبی هستند ، آیا باید از انتشار دوباره سناریوی به سبک سوریه نترسیم؟ یک مدل سوری وجود دارد به نام مدل آستانه [توافق نامه ای که در ماه مه سال 2017 در قزاقستان بین ترکیه ، روسیه و ایران منعقد شد] که الگوی سازمان ملل در ژنو نیست. آیا می توان چیزی مشابه در لیبی را تکرار کرد؟
پاسخ من مثبت است. به همین دلیل ابتکار عمل سازمان ملل که برخی آن را پروسه برلین می خوانند بیش از هر زمان دیگری ضروری است. قبل از توقف جنگ زمینی. بنابراین ، اگر متوقف نشود ، تداخل خارجی را که بدتر می شود محدود کنید. و سرانجام برای حفظ نقشی برای خود لیبیایی ها. صرفه جویی در این ساخت و سازها به هر قیمتی ضروری است تا دقیقاً از توافق نامه های دو جانبه در زیر جدول که در عین حال ، جامعه جهانی و خود بازیگران لیبی را مستثنی می کند ، اجتناب شود. "
آیا ما می توانیم یک کانکس مشترک ترکی-روسی را در لیبی پیش بینی کنیم؟
"این یک احتمال است. اما کشورهایی وجود دارند که هرگز نمی توانند آن را بپذیرند. من نمی دانم که مصر ، الجزایر یا اروپا چگونه می توانند آن را بپذیرند. و برای من خیلی مهم تر: من نمی دانم که چگونه لیبیایی ها می توانند آن را حل کنند. "