(door Filippo Moreschi, advocaat en hoofd van de AIDR "Digital Agrifood" Observatory) In de recente mededeling van 25 maart 2021 (gepubliceerd op 31 maart) gericht aan het Europees Parlement, de Raad, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, neemt de Europese Commissie een duidelijk standpunt in ten gunste van biologische landbouw, die wordt beschouwd als cruciaal voor het herstel, gedefinieerd als "groen en digitaal", van de Europese economie van de gevolgen van de pandemie.
Hoewel het biologische productiemodel niet het enige model van duurzame landbouw is, onderstreept de Commissie hoe het de doelstellingen van de Europese strategie voor de bescherming van de biodiversiteit verenigt en, met name via digitale technologie, de doelstellingen van de strategie in de praktijk omzet "Farm to Fork", dwz de volledige traceerbaarheid van agrovoedingsproducten, van de producent tot de consument.
Bovendien merkt de Commissie op dat biologische landbouw een betere toegang tot landbouwberoepen garandeert voor de nieuwe generaties en genderongelijkheid beter bestrijdt dan traditionele landbouw, waardoor vrouwen meer kansen krijgen om een bedrijf te runnen in de agrovoedingswereld.
De ontwikkeling van de biologische landbouw in de Europese Unie, die momenteel veel verschillen van land tot land kent, zal op verschillende sporen plaatsvinden.
Wat hier het meest interessant is, is het pad gericht op het vergroten van de biologische markt, dat een reeks concrete acties overweegt om de vraag te stimuleren, die vandaag extreem ongeorganiseerd en schizofreen is van gebied tot gebied. Van de verschillende manieren waarop deze doelstelling kan worden bereikt, noemt de Europese Commissie er ten minste twee.
Een daarvan is de verbetering van de traceerbaarheid. Hier komen, zoals gemakkelijk te begrijpen is, nieuwe technologieën om de hoek kijken, van kunstmatige intelligentie tot de blockchain, tot alle oplossingen die de transparantie en traceerbaarheid van biologische producten kunnen vergroten. De Commissie geeft uitdrukkelijk aan toe te werken naar een soort "digitaal paspoort" van producten.
Het tweede pad heeft betrekking op het promoten en vergroten van het consumentenvertrouwen in biologische producten en procescertificering, ook door het versterken van de logo's op het label.
Op dit vlak is de Commissie voornemens om in het kader van de jaarlijkse werkprogramma's het budget voor promotie te verhogen en de zichtbaarheid van de sector te vergroten.
Maar het zou verkeerd zijn om te denken dat de digitale wereld alleen functioneel is om biologische producten te ondersteunen.
De Commissie opende in feite zelf met een mededeling van 31 maart 2021 zelf een openbare raadpleging over het toekomstige beleid ter bevordering van agrovoedingsproducten van de Europese Unie, zowel richting de interne markt als naar derde landen.
Het initiatief vertrekt van het rapport van de Commissie van 11 februari 2021 over de evaluatie van de toepassing van Verordening nr. 1144/2014, genaamd "voorlichtings- en afzetbevorderingsacties met betrekking tot landbouwproducten die worden uitgevoerd op de interne markt en in derde landen", en ter ondersteuning van het concurrentievermogen van de agrovoedingssector.
De raadpleging is bedoeld om de vooruitzichten voor hervorming van de verordening te bespreken, ook in het licht van de doelstellingen van de zogenaamde Europese Green Deal en de "caesuur" die wordt vertegenwoordigd door de pandemische noodsituatie, die enerzijds de noodzaak met zich meebrengt om hele marktsectoren doen herleven (op het hele Ho.Re.Ca.-kanaal) en die anderzijds rekening houdt met de tumultueuze consolidatie van digitale communicatiemethoden.
Welnu, in de laatste aanbevelingen erkent de Commissie niet alleen de doeltreffendheid van campagnes waarbij rechtstreeks contact met de consument is betrokken, maar vooral het belang van de "promotie van producten door influencers op sociale media". Deze stelling is des te belangrijker als we in gedachten houden dat volgens de Eurobarometer 2020, dwz de enquête over het thema "Europeanen, landbouw en het communautaire landbouwbeleid", slechts een minimaal percentage van de respondenten (tussen 14% en 20% ) kennen de kwaliteitslabels van de Europese Unie, inclusief de oorsprongsbenamingen (DO) en geografische aanduidingen (GI).
Deze gegevens zijn verrassend als we kijken naar de centrale rol die de geografische, territoriale en sociaal-ecologische oorsprong van agrovoedingsproducten speelt binnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid en de gemeenschappelijke marktordening. In de communautaire wetgeving en jurisprudentie - maar ook in de interne, als we denken aan de recente uitspraken van de administratieve rechtspraak over de wijziging van de wijnregelgeving van de DOC Sicilië en de IGT Terre Siciliane - de begrippen geografische oorsprong, typischheid en kwaliteit van de producten worden steeds meer gecorreleerd en medewerkers.
Het is daarom mogelijk om het grote culturele werk te begrijpen dat Europese, nationale en lokale instellingen de komende jaren op dit gebied zullen moeten verrichten, maar ook de doorslaggevende bijdrage die zal komen van zowel particulieren, individuen en partners. vanaf groepen producenten en consumenten.
En om deze taken uit te voeren, de kwaliteit van de agrovoedingsproductie te beschermen en tegelijkertijd het vertrouwen van de consument te vergroten, moet de digitale transitie zijn.