De NAVO viert deze week haar 70e verjaardag van haar oprichting in Washington, te midden van spanningen met de Amerikaanse president Donald Trump, die onlangs de toekomst en het nut van het Atlantische bondgenootschap in twijfel trok. De Spaanse krant ‘El Pais’ schrijft dit en legt uit dat de verjaardag van de ondertekening van het Noord-Atlantisch Verdrag, die op 4 april 1949 in Washington plaatsvond, de Europese bondgenoten de kans zal bieden een offensief tegen Trump te lanceren en te proberen te demonstreren tegen hem dat het Atlantisch Bondgenootschap niet alleen de veiligheid van Europa beschermt, maar ook die van de Verenigde Staten. De Noorse secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, zal de zware taak uitvoeren en zal vandaag de president van de Verenigde Staten ontmoeten in het Witte Huis, terwijl hij op 3 april een toespraak zal houden voor het Amerikaanse Congres, dat in gezamenlijke zitting bijeenkomt.
Dit zijn geen gelukkige dagen voor de NAVO. Trump heeft herhaaldelijk het nut van de alliantie in twijfel getrokken voor zijn ‘American First’ buitenlands beleid en klaagt regelmatig dat de Verenigde Staten tekort zijn geschoten omdat maar weinig leden het doel hebben bereikt om minstens 2% van hun binnenlands product bruto aan defensie-uitgaven te besteden.
Trum kan deze eisen vandaag hernieuwen wanneer hij NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg ontmoet in het Witte Huis.
“Ik verwacht dat de boodschap van president Trump zal zijn dat de Verenigde Staten zich inzetten voor de NAVO – dat de NAVO belangrijk is voor onze gedeelde veiligheid – maar dat we tegelijkertijd een meer rechtvaardige lastenverdeling nodig hebben”, zei Stoltenberg maandag in Brussel tegen de journalisten over de gesprekken. gepland in het Witte Huis.
Maandag zei Stoltenberg dat de leden van de uit 29 landen bestaande NAVO “het over veel kwesties oneens zijn”, maar dergelijke verschillen zijn niet nieuw of ongebruikelijk voor een alliantie die uit democratieën bestaat.
“De kracht van de NAVO is dat we, ondanks deze verschillen, ons altijd hebben kunnen verenigen rond onze hoofdtaak, namelijk elkaar beschermen en verdedigen”, zei hij.
Maar minister van Buitenlandse Zaken Michael Pompeo zal de kritiek van Trump op de defensie-uitgaven van andere NAVO-leden zeker herhalen als hij donderdag zijn collega's op het ministerie van Buitenlandse Zaken ontvangt.
“Er zit echte waarde in het samenwerken met westerse landen die onze democratische waarden delen”, zei Pompeo donderdag op het National Review Institute Ideas Forum in Washington. “Er is ook echte waarde in een land dat rijk is en meer dan 1,25 procent van zijn bbp aan defensie besteedt.”
De verscherping van de meningsverschillen over de defensie-uitgaven is een poging van de regering-Trump om bondgenoten die Amerikaanse troepen huisvesten veel meer te betalen voor hun aanwezigheid, en zelfs een idee naar voren te brengen dat bekend staat als “Cost Plus 50” – dat regeringen de volledige kosten moeten betalen, plus een 50-tal extra kosten. procent premie.
En deze maand dreigde de Amerikaanse ambassadeur in Duitsland, Richard Grenell, in een brief het delen van inlichtingen met enkele NAVO-bondgenoten te beperken als zij technische hulpmiddelen van Huawei zouden kopen voor nieuwe 5G-telecommunicatienetwerken.
De NAVO staat ook onder ongekende druk als gevolg van verdeeldheid over de beste manier om met Rusland om te gaan. De alliantie is er tot nu toe in geslaagd de eenheid te bewaren door Rusland rechtstreeks de schuld te geven van schendingen van het Kernwapenverdrag. De Verenigde Staten beloofden in februari het verdrag op te zeggen.
Deze eenheid zou kunnen instorten naarmate we 2021 naderen, wanneer een andere cruciale wapenovereenkomst, de New START-overeenkomst, afloopt. De Verenigde Staten dringen er ook op aan om de vastberadenheid van andere leden te versterken om de confrontatie aan te gaan met een van hun eigen leden, Turkije, dat heeft beloofd een Russisch raketafweersysteem, de S-400, te kopen.
Dit alles maakt Stoltenbergs pogingen om de spanningen tussen Trump en andere leden van de alliantie te documenteren tot een moeilijke diplomatieke onderneming.
In Duitsland bracht de regering van bondskanselier Angela Merkel vorige maand een begrotingsvoorstel uit waarin het voorlopige doel werd gesteld om in 1,5 2024 procent van het bbp aan het leger te besteden en slechts geleidelijk met 2 procent in de richting te gaan van de belofte van de NAVO.
“Het is niet genoeg voor de president van de Verenigde Staten, dat kan ik begrijpen”, zei Merkel.
Kay Bailey Hutchison, de Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO, prees de recente verhogingen van de Duitse defensie-uitgaven en riep op tot grotere inspanningen.
“Duitsland versnelt in een sneller tempo dan in het verleden, maar er is voor Duitsland nog veel te doen”, vertelde Hutchison gisteren aan verslaggevers in Brussel.
Maar waar is de NAVO vandaag de dag voor?
De NAVO is vandaag de dag nog steeds georganiseerd alsof de gevaren uit het Oosten komen, volgens een Koude Oorlog-scenario. De risico's voor onze stabiliteit komen echter vooral uit het Zuiden, uit het Middellandse Zeegebied, uit het Midden-Oosten en uit het Midden-OostenAfrika en India. Dergelijke risico's zijn terrorisme en immigratie kan het Westen op geopolitiek niveau destabiliseren.
Het andere gevaar is een cyberoorlog, gedragen door niet-statelijke organisaties, en niet alleen door terroristische organisaties. De NAVO gaat niet langer mee met de tijd omdat zij een trage organisatie is: een alliantie tussen staten die is georganiseerd om andere staten te confronteren, volgens een ‘klassiek’ oorlogsmodel.