Paul Whelan, een voormalige Amerikaanse marinier, beschuldigd van spionage in Rusland, is staatsburger van minstens drie andere landen, namelijk Canada, Groot-Brittannië en de Republiek Ierland. Whelan, 48, werd op 28 december in Metropol gearresteerd door de Russische Federale Veiligheidsdienst (FSB), terwijl hij verbleef in een vijfsterrenhotel in het centrum van Moskou. Het nieuws over de arrestatie van Whelan kwam voor het eerst naar voren op 3 januari in een rapport van Rosbalt, een in Moskou gevestigd persbureau waarvan bekend is dat het dicht bij de Russische veiligheidsdiensten staat.
Volgens Rosbalt arresteerde de FSB Whelan in zijn hotelkamer terwijl hij een ontmoeting had met een Russische staatsburger die hem naar verluidt een USB-stick had overhandigd met daarop een lijst met ‘de namen van alle medewerkers van een Russische veiligheidsdienst’. De familie van Whelan beweert echter dat de voormalige marinier sinds 22 december in Moskou was om de bruiloft bij te wonen van een Amerikaanse vriend die met een Russische vrouw trouwde.
Whelan diende in twee campagnes in Irak terwijl hij bij de Amerikaanse mariniers diende, maar werd ontslagen wegens wangedrag. Op het moment van zijn arrestatie was hij directeur mondiale veiligheid van BorgWarner, een in Michigan gevestigde fabrikant van auto-onderdelen. Er wordt aangenomen dat hij Rusland sinds 2006 regelmatig heeft bezocht. Momenteel wordt hij vastgehouden in eenzame opsluiting in het detentiecentrum Lefortovo in Moskou.
Op het moment van zijn arrestatie werd Whelan geïdentificeerd als een Amerikaans staatsburger, maar de Associated Press meldde dat hij ook het Britse staatsburgerschap had omdat hij uit Britse ouders was geboren. Bovendien wordt nu aangenomen dat hij ook het Canadese staatsburgerschap heeft, aangezien hij in Canada is geboren. Vervolgens verwierf hij het Amerikaanse staatsburgerschap nadat hij als kind met zijn ouders naar de Verenigde Staten was gekomen.
Het is nog niet bekend hoe hij het Ierse staatsburgerschap heeft verkregen.
National Public Radio in Washington zei dat de ambassades van ten minste vier westerse landen – de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Ierland en Canada – bezig waren om toegang te krijgen tot het consulaat. Afgelopen donderdag kreeg de voormalige marinier in de gevangenis bezoek van Jon Huntsman, de Amerikaanse ambassadeur in Rusland. Ondertussen uitte de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Jeremy Hunt, zijn grote bezorgdheid over het lot van Whelan en waarschuwde hij Moskou "niet te proberen hem als diplomatieke pion te gebruiken", door hem voor te stellen als ruilmiddel voor Russische burgers die zijn gearresteerd wegens spionage in het Westen.