Płaca minimalna według prawa na poziomie 9 euro brutto za godzinę? Nie ma potrzeby, już jest. Jeżeli do Krajowych Układów Zbiorowych Pracy (CCNL) podpisanych przez główne stowarzyszenia pracodawców i związki zawodowe uwzględnimy także odprawę (lub TFR), instytucję, która wśród dużych krajów europejskich występuje jedynie we Włoszech, stawka godzinowa wynosi już powyżej 9 euro brutto; także w niemal wszystkich kategoriach rzemiosła, które tradycyjnie jest branżą charakteryzującą się najniższym poziomem wynagrodzeń na wejściu spośród wszystkich sektorów gospodarki w kraju. Tak twierdzi Biuro Badań CGIA.
• Problemem jest rozprzestrzenianie się umów „pirackich”.
Jak to często bywa we Włoszech, polityka obnaża realne problemy, ale pod koniec refleksji proponuje błędne rozwiązania. Jak w tym przypadku. We Włoszech prawdą jest, że wielu pracowników ma bardzo niski poziom wynagrodzeń. Dzieje się tak dlatego, że w zdecydowanej większości tych przypadków firmy, w których pracują, korzystają z CCNL podpisanego przez stowarzyszenia przedsiębiorców i niereprezentatywne związki zawodowe, które dzięki istniejącej w naszym kraju luce regulacyjnej w zakresie reprezentacji związkowej mogą prowadzić działalność społeczno-gospodarczą dumping. Innymi słowy, z 985 umów o pracę obecnych we Włoszech około 40 procent jest podpisanych „duchowymi” akronimami, które nikogo nie reprezentują, ale stają się refugium sintorum dla wielu pozbawionych skrupułów przedsiębiorców, którym udaje się „ominąć” CCNL sygnowaną akronimami najbardziej reprezentatywne związki zawodowe. Coraz powszechniejsza praktyka, która pozwala wielu właścicielom firm na stosowanie „pirackich” umów z głodową stawką godzinową, często bez uznawania jakiejkolwiek dodatkowej pozycji do wynagrodzenia, ograniczając do minimum zasiłek chorobowy, liczbę godzin urlopu i dostęp do szkoleń zawodowych .
• Potrzebujemy ustawy o reprezentacji związkowej
W państwie demokratycznym wolność zrzeszania się jest prawem nienaruszalnym, nie oznacza to jednak, że umowy o pracę podpisywane przez organizacje biznesowe i „duchowe” związki zawodowe, które nie reprezentują nikogo innego niż ci, którzy je podpisali, powinny być uznawane na szczeblu krajowym. Ta fragmentacja umów powoduje poważne szkody dla poważnych stowarzyszeń pracodawców i praw pracowników. Dlatego też, aby zablokować stosowanie „anormalnych” umów o pracę z niedopuszczalną minimalną stawką godzinową, zdaniem CGIA konieczne byłoby zatwierdzenie ustawy o reprezentacji związkowej. Wniosek, który czeka na rozpatrzenie w parlamencie od wielu dziesięcioleci. Gdyby przy wsparciu partnerów społecznych siły polityczne były w stanie podsumować i zatwierdzić zasadę reprezentatywności, zniknęłyby te układy zbiorowe, które zamiast chronić pracowników, „nagradzają” przedsiębiorców, delikatnie mówiąc, „bezczelnych”.
• Wyższe pensje przy mniejszych podatkach i składkach
Jeżeli do likwidacji dodamy także kwoty wynagrodzeń wynikające z umów dodatkowych o zasięgu regionalnym i/lub zakładowym, zakładowe świadczenia socjalne i inne świadczenia nieujęte w tabelach wynagrodzeń odpowiednich krajowych układów zbiorowych pracy (tj. we wszystkich przypadkach, w których układy podpisuje najbardziej przedstawiciel kraju), płaca minimalna znacznie przekracza 9 euro brutto za godzinę, nawet w sektorze rzemiosła. Problem jednak pozostaje – we Włoszech płace netto są niskie. Jesteśmy jednak przekonani, że aby uczynić je bardziej uciążliwymi, nie wystarczy uregulować jedynie reprezentację związkową: należy także obniżyć podatki i składki. Operacja, która rozpoczęła się od rządu Renziego i była kontynuowana, zupełnie niewłaściwie, przez dyrektorów Gentiloni i Conte 1.
• Niebezpieczeństwo efektu przeniesienia
Ci, którzy uważają, że konieczne jest wprowadzenie przez prawo płacy minimalnej, również nie biorą pod uwagę efektu domina, jaki wywołałoby to rozwiązanie. W rzeczywistości, gdyby wynagrodzenie przewidziane przez CCNL dla najniższych szczebli miało zostać skorygowane w górę i wynosić 9 euro brutto, tę samą operację należałoby przeprowadzić również w przypadku stanowisk bezpośrednio wyższych. W przeciwnym razie dla wielu pracowników różnica w wynagrodzeniach w stosunku do kolegów zatrudnionych na niższych stanowiskach zostałaby zmniejszona lub nawet wyeliminowana, pomimo wykonywania zadań nadrzędnych w stosunku do tych drugich.
