(przez Alberto Azario, Prezesa Green Holding spa) Po licznych i rozległych pożarach, które miały miejsce w ostatnich latach, a zwłaszcza w ostatnich tygodniach, w całych Włoszech, w poniedziałek 2 lipca „ostatecznie uchwalono dekret o kraju pożarów”. Poinformował o tym nowy minister środowiska Sergio Costa za pośrednictwem bezpośredniego Facebooka. Główną nowością tego rozporządzenia jest przeniesienie z Ministerstwa Rolnictwa na Ministerstwo Środowiska odpowiedzialności za rekultywację nielegalnych składowisk, ochronę hydrogeologiczną i gospodarkę o obiegu zamkniętym, aby, jak powiedział minister, „dać możliwość rozpoczęcia drogi dla całego terytorium kraju”.
To, co weszło do zbiorowej wyobraźni jako Terra dei Fuochi, „Terra Mala”, zła kraina między prowincjami Caserta i Neapolem, słynąca z milionów ton toksycznych odpadów nielegalnie składowanych i zakopywanych na jej terytorium, była jedną z największych katastrof ekologicznych w historii naszego kraju. Obozy koczownicze dozwolone na stosach śmieci, słupy czarnego dymu, nielegalne składowiska otwarte jak wielkie przepaści, chore dzieci, mężczyźni i kobiety zmuszani do codziennego życia z trucizną; ta ziemia, ofiara biznesu miliarderów, który połączył przedsiębiorczość Północy z kamorrą i kampanią, na zawsze naznaczyła życie wielu Włochów, którzy urodzili się na tej ziemi i chcą tam nadal mieszkać. Jednak najnowszy raport Istituto Superiore di Sanità ze stycznia 2016 roku daje wyobrażenie o tym, jak skomplikowana jest sytuacja: w rejonie Terra dei Fuochi zachorowalność na raka u mężczyzn jest o 11% wyższa, au kobiet o 9% wyższa niż średnia krajowa. „Terra Mala” jest więc dziś krainą dręczoną widocznymi i niewidzialnymi zanieczyszczeniami, co często oznacza wyrok śmierci, ale jest też historią tych, którzy uparcie postanowili nie opuszczać tego terytorium. Instytucje i prawa mają dziś precyzyjny obowiązek działać na rzecz odzyskania tych terytoriów i przywrócenia nadziei tym, którzy zdecydowali się tam żyć w każdym przypadku i mimo wszystko. I to nie przypadek, że prezentacja Dekretu z mocą ustawy miała miejsce, podobnie jak w mediach społecznościowych, podczas jedenastej edycji Festiwalu Zaangażowania Obywatelskiego w Casa Don Diana (ofiara Camorry w 1994 r.) w ramach Dnia Don Diany, naturalnego miejsca prezentacji postanowienia wynikającego z donosu i oporu mieszkańców Kampanii, którzy nigdy nie przestali potępiać handlu odpadami i domagali się rozpoczęcia rekultywacji od dłuższego czasu, obiecane, ale jeszcze nie rozpoczęte. Terytoria, które jako pierwsze zrozumiały, że problem środowiskowy ma charakter narodowy iz pewnością nie ogranicza się do poszczególnych prowincji czy regionów. W rzeczywistości trzeba spojrzeć na krainę pożarów ze szczególną uwagą, także i przede wszystkim dlatego, że to zjawisko z Kampanii jest szybko eksportowane także do reszty Włoch, zwłaszcza na północ, o czym świadczą ostatnie dane Komisji Śledczej ds. Eko-mafii.
Prawie 300 pożarów, które miały miejsce w ciągu ostatnich trzech lat na składowiskach odpadów we Włoszech, to z pewnością za dużo. Intencją rządu jest teraz uznanie tych miejsc również za obszary wrażliwe, tj. obszary, które mogą być częścią skoordynowanego planu kontroli terytorialnej, zarządzanego przez każdą prefekturę z pomocą wszystkich sił porządkowych, w celu uzyskania nadwyżki kontroli prewencyjnej, w taki sposób, aby możliwe było „mieć dalszą gwarancję prewencyjną dla obywatela i dla przedsiębiorcy, który może ponieść jakąkolwiek szkodę”. Poza interwencjami na tzw. Krainie Pożarów uprawnienia w zakresie niestabilności hydrogeologicznej i odpowiednie środki na ochronę terytorium przechodzą również na Ministerstwo Środowiska. Ze strony Rządu wydaje się, że są takie pieniądze, przede wszystkim unijne, które można wykorzystać przeciwko przedstawieniu wiarygodnych projektów: priorytetu dla składowisk osieroconych, czy takich, w których zanieczyszczający nie został zidentyfikowany. W fałdach budżetu ministerstwo odzyskałoby już pierwsze 20 milionów euro udostępnione dla Terra dei Fuochi w Kampanii, w celu rozpoczęcia środków technicznych i badań w celu osiągnięcia ostatecznego i trwałego bezpieczeństwa, podsumowując, obszary te nie będą już w stanie zanieczyszczać ani uwalniać trucizn. Ponadto podczas prezentacji Rozporządzenia minister Costa nie przebierał w słowach: „Proszę o cięcie ustawy o ekoprzestępstwach z 2015 roku. Proszę środowisko Daspo: kto zanieczyszczał powinien opuścić nasze ziemie. Proszę również, aby niektóre przestępstwa przeciwko środowisku (na przykład nielegalne gospodarowanie odpadami i niezorganizowany handel odpadami), które dziś są wykroczeniami, stały się przestępstwami o bardziej spójnym wymiarze. I proszę o trzecią rzecz: aby system konfiskaty stosowany wobec członków mafii dotyczył także członków eko-mafii, którzy dla mnie są nie tylko tymi, którzy są związani z klanem, ale są tymi, którzy zanieczyszczają nasze ziemie”.
Warto doprecyzować, że dekret „odnosi się do wszystkich ziem pożarów, które przecinają kraj, nie tylko tych w Kampanii, ale wszystkich tych, które mogą się pojawić lub które już istnieją”. Dekret „Terre dei fuoco” rozszerzy zatem narzędzia stosowane w Kampanii na wszystkie obszary charakteryzujące się zakopanymi odpadami, zanieczyszczeniem gruntu i wód gruntowych oraz toksycznymi pożarami. Co więcej, po raz pierwszy w naszym ustawodawstwie mówi się o gospodarce o obiegu zamkniętym, za co również odpowiada Ministerstwo Środowiska. Nowy system gospodarczy, który pozwoli nam wyobrazić sobie „nowy system prowadzenia działalności ekologicznej, dający przedsiębiorcom gwarancję dobrego postępowania, a obywatelom gwarancję, że to, co jest zdrowym produktem, że opakowanie będzie postrzegane innym spojrzeniem, że produkt będzie ponownie wykorzystany, że surowce wtórne mogą być zasobem”, będzie zatem bardziej możliwy w przyszłości. Konieczna będzie jednak umiejętność odpowiedniego usunięcia istniejących przeszkód biurokratycznych i ułatwienia narodzin nowego paradygmatu gospodarczego.