użytkownika Francesco Matera
Europa widzi na niezbyt odległym horyzoncie potężne uzbrojenie. Wichry wojny nadchodzące z Ukrainy i zagrożenie solidną jak skała Rosją, zdolną rzucić wyzwanie Zachodowi pomimo nałożonych na nią surowych sankcji, to tylko niektóre z czynników, które sprawiają, że Stary Kontynent musi poważnie pomyśleć o innym podejście w polityce zagranicznej, przewidujące wspólną obronę poprzez powołanie komisarza do spraw wojskowych. Jak powiedziano w „ostrzeżenie” pochodzi nie tylko z Rosji i chińskich ambicji w regionie Morza Śródziemnego, ale także ze Stanów Zjednoczonych po tym, jak prawdopodobny nowy prezydent Donald Trump przypomniał państwom członkowskim NATO o konieczności przeznaczenia 2 procent swojego PKB na wydatki wojskowe.
W przypadku gdyby to się nie udało, Trump sam zaprosił Putina, aby zrobił to, co uzna za najwłaściwsze, ponieważ kraje, które nie zastosują się do zaleceń, nie będą cieszyć się amerykańskim parasolem obronnym. Nawet jeśli niefortunne wyjście Trumpa ma posmak chwytu kampanii wyborczej, faktem jest jednak wyraźnie, że konieczne jest zaradzenie problemom szczelina instytucjonalnej w obronie wspólnoty, co w logicznej konsekwencji zapewnia także jednokierunkowość w sprawach obronności Zamówień wojskowy. Wynika to z różnorodnych wyzwań, przed którymi stoi już Unia Europejska i którym mogłaby być zmuszona stawić czoła samotnie, broniąc swoich strategicznych interesów, które często nie pokrywają się ani z interesami NATO (organizacji czysto obronnej), ani z interesami Amerykanów.
W tym względzie propozycja specjalnego planu Komisji Europejskiej i Wysokiego Przedstawiciela ds. Zagranicznych i Bezpieczeństwa dotycząca nowej strategii przemysłowej na rzecz europejskiej obronności jest już gotowa. Propozycja mogłaby zostać zatwierdzona już na kolejnym posiedzeniu w marcu. Celem jest wytyczenie ścieżki, która pozwoli europejskiej bazie przemysłowej i technologicznej sektora obronnego zmaksymalizować gotowość do reakcji, uważaną za kluczową w obecnym kontekście geopolitycznym.
W 2022 r. wydatki wojskowe państw członkowskich wzrosły ósmy rok z rzędu, osiągając 240 miliardów euro. Jednak 78% materiałów wojennych zakupionych od początku wojny na Ukrainie do czerwca 2023 roku pochodziło od dostawców spoza Europy, z czego prawie dwie trzecie pochodziło ze Stanów Zjednoczonych. Ponadto produkcja 46 najpilniej potrzebnych towarów wojskowych jest rozproszona w 23 różnych państwach członkowskich, co podkreśla potrzebę większej spójności i współpracy.
Propozycja UE ma na celu sprostanie tym wyzwaniom poprzez trzy zasady przewodnie: poprawę, współpracę i skupienie się na Europie. Oznacza to racjonalizację dostaw poprzez wspólne zakupy, zgodnie z pozytywnymi doświadczeniami, takimi jak te związane ze szczepionkami i gazem, z udziałem podmiotów przemysłowych i utworzeniem Europejskiej Grupy Przemysłu Obronnego wysokiego szczebla.
Ponadto wniosek ma na celu określenie programów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w celu skoncentrowania europejskich wysiłków i środków finansowych, promując pojawienie się autonomicznych europejskich zdolności obronnych, takich jak cyberobrona oraz zintegrowane systemy obrony powietrznej i przeciwrakietowej. Proponuje się również wzmocnienie Europejskiego Instrumentu Wspólnych Zakupów w celu zwiększenia odsetka wspólnych zakupów do 2030 r. oraz ujednolicenia standard interoperacyjności uzbrojenia.
Aby wesprzeć tę transformację, we wniosku przewidziano nowe ramy regulacyjne zwane Europejski program zbrojeniowy, który oferuje zachęty finansowe dla przestrzegających przepisów państw członkowskich i ulgi podatkowe za wspólne zakupy. Ponadto proponuje się stopniowe tworzenie europejskiego mechanizmu sprzedaży sprzętu wojskowego, aby zapewnić odpowiednie i skuteczne dostawy europejskiego sprzętu.
Potrzebne są zatem znaczne środki finansowe, dlatego plan zakłada zwrócenie się do Europejskiego Banku Inwestycyjnego i zreformowanie istniejących instrumentów, takich jak InvestEu, aby wspierać cele w zakresie obronności.
Ponadto sugeruje się włączenie potrzeb obronnych do funduszy strukturalnych polityki spójności. Chociaż brakuje pewnych szczegółów ilościowych, tekst jest obecnie poddawany ocenie i wydaje się, że jego podstawowa struktura pozostanie niezmieniona, biorąc pod uwagę zbieżność w zakresie konieczności uznania obronności i bezpieczeństwa za priorytet Unii Europejskiej.
Zapisz się do naszego newslettera!