Ministerstwo Rolnictwa, Żywności i Leśnictwa przedstawiło Komisji Europejskiej Narodowy Plan Strategiczny wdrażania i koordynacji programów WPR na lata 2023-2027, po tym jak minister Stefano Patuanelli w ostatnich dniach zilustrował go wszystkim zaangażowanym stronom, ostatnio na Tabela Partnerstwa. Plan wprowadza jednolitą strategię, wykorzystującą różne dostępne narzędzia, począwszy od płatności bezpośrednich i organizacji wspólnego rynku, rozwoju obszarów wiejskich i PNRR.
Cele PSN to zwiększenie konkurencyjności systemu z perspektywy zrównoważonej, wzmocnienie odporności i witalności obszarów wiejskich, promowanie wysokiej jakości pracy w rolnictwie i leśnictwie oraz bezpieczeństwa w miejscu pracy, wspieranie zdolności do aktywizacji wymiany wiedzy , badania i innowacje oraz optymalizacja systemu zarządzania.
Aby osiągnąć cel, jakim jest zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu system rolnictwa, żywności i leśnictwa, plan zapewnia:
- około 10 miliardów euro, między pierwszym a drugim filarem, na interwencje o wyraźnych celach środowiskowych: w tym kontekście duże znaczenie nabierze 5 krajowych ekoprogramów, na które przeznaczone zostanie 25% środków pomocy bezpośredniej, które wesprą firmy w przyjmowaniu praktyk agroekologicznych na rzecz zrównoważenia klimatyczno-środowiskowego. Ekoprogramy będą działać w synergii z 26 interwencjami rolno-klimatyczno-środowiskowymi zawartymi w drugim filarze, z kapitałem około 1,5 miliarda euro, z interwencjami na rzecz zrównoważonego leśnictwa (500 milionów euro), z szeregiem produktywnych, nie -inwestycje produkcyjne i infrastrukturalne na rzecz ochrony środowiska (650 mln euro), z działaniami proekologicznymi przewidzianymi w ramach interwencji sektorowych organizacji wspólnego rynku oraz inwestycji ekologicznych PNRR;
- 2,5 miliarda euro na rolnictwo ekologiczne, uważane za uprzywilejowaną technikę produkcji, która pomoże osiągnąć wszystkie cele środowiskowe przewidziane w różnych strategiach europejskich;
- 1,8 miliarda euro na poprawę warunków dobrostanu zwierząt i walkę ze zjawiskiem oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w ramach realizacji strategii od pola do stołu. Do realizacji tego celu przyczyniają się zarówno ekoprogramy I filaru, jak i interwencje zawarte w rozwoju obszarów wiejskich iw KPR; - bardziej sprawiedliwy system pomocy dochodowej, poprzez stopniowe wyrównywanie poziomu wsparcia dochodu, co, biorąc za punkt odniesienia całe terytorium kraju, determinuje istotne zrównoważenie w alokacji środków na płatności bezpośrednie, z korzyścią dla obszarów wiejskich pośrednich i wiejskich obszary z problemami rozwojowymi, a także obszary górskie i niektóre tereny pagórkowate śródlądowe. Jednocześnie redystrybuuje się 10% krajowych środków na płatności bezpośrednie, skupiając uwagę na małych i średnich przedsiębiorstwach; - zwrócenie szczególnej uwagi na sektory produkcyjne z większymi trudnościami, w celu uwzględnienia wyzwań, z jakimi muszą się zmierzyć niektóre sektory, w celu poprawy jakości, konkurencyjności i zrównoważenia różnych procesów produkcyjnych. Roczny budżet w wysokości około 70 milionów euro przeznaczony jest na wsparcie planu dotyczącego białek roślinnych, którego celem jest zmniejszenie stopnia uzależnienia Włoch od obcych krajów i osiągnięcie poprawy zawartości materii organicznej w glebie;
- 3 mld EUR na nowe narzędzia zarządzania ryzykiem, aby zapewnić szerszy udział rolników w narzędziach udostępnianych w celu radzenia sobie z rosnącymi niekorzystnymi warunkami klimatycznymi o charakterze katastroficznym; sprawdzonemu już instrumentowi dotowanych ubezpieczeń towarzyszy de facto nowy krajowy fundusz ubezpieczeń wzajemnych, do którego rolnicy również wpłacają 3% dopłat bezpośrednich; - wzmocnienie konkurencyjności łańcuchów dostaw w celu poprawy pozycji rolników w łańcuchu wartości poprzez większą integrację różnych podmiotów, od zarządzania dostawami po modernizację struktur produkcyjnych. Do osiągnięcia tego celu przyczyniają się w szczególności interwencje sektorowe poświęcone sektorom wina, owoców i warzyw, oliwek, pszczelarstwa i ziemniaków; - szczególna uwaga skierowana do młodych ludzi, dziedzictwo dla przyszłości sektora rolnego i rolno-spożywczego; plan przewiduje wzmocnienie polityk na rzecz młodych ludzi, integrując instrumenty pierwszego i drugiego filaru WPR, aby zmobilizować łącznie 1.250 mln euro; - większa równość i bezpieczeństwo w warunkach pracy; strategia ma na celu promowanie wysokiej jakości pracy w rolnictwie i leśnictwie, promowanie większej przejrzystości aspektów umownych i większego bezpieczeństwa w miejscu pracy. W tym celu wzmocnione zostaną usługi doradztwa rolniczego, skierowane również do pomocy w zakresie warunków zatrudnienia i obowiązków pracodawców oraz BHP i pomocy społecznej w społecznościach rolniczych; - nowy nacisk na obszary wiejskie, dziedzictwo różnorodności, które należy chronić i wzmacniać; związek naszych produktów spożywczych z terytorium, tradycyjnymi krajobrazami, dziedzictwem naturalnym i kulturowym stanowią wartość nie tylko dla konkurencyjności sektora, ale także dla stabilności społeczno-gospodarczej terytorium; - promowanie rozpowszechniania zrównoważonej gospodarki leśnej, realizowanej za pomocą narzędzi planowania leśnego, ale także poprzez wspieranie wszelkich interwencji, które mogą poprawić zapobieganie szkodom spowodowanym przez zakłócenia naturalne i ekstremalne zjawiska klimatyczne; - nowy nacisk na system wiedzy (AKIS) w służbie konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju; w celu wsparcia przedsiębiorstw rolnych i leśnych w przyjmowaniu bardziej zrównoważonych i innowacyjnych technik produkcji, wprowadzaniu nowych technologii, podjęto istotny wysiłek w celu przezwyciężenia rozdrobnienia systemu wiedzy, zaproponowania bardziej efektywnych narzędzi i promowania większej integracji między doradztwem, szkoleniami, grupy informacyjne i operacyjne na rzecz innowacji.
PSN zajmuje się obecnymi i przyszłymi wyzwaniami, przed którymi stoi sektor pierwotny: dobrostanem zwierząt i zmniejszeniem oporności na antybiotyki, cyfryzacja sektorów rolnictwa, żywności i leśnictwa w celu poprawy wyników gospodarczych i środowiskowych, włączenie społeczne , równość płci i praca warunki. Dzięki zielonej architekturze i wsparciu badań odpowiada on na główne wyzwania środowiskowe zapoczątkowane w szczególności przez Europejski Zielony Ład, Od pola do stołu, Europejską Strategię Bioróżnorodności i Europejską Strategię Leśną. Planowane inwestycje pozwolą zatem przyczynić się do osiągnięcia w 2027 r. większego bezpieczeństwa i jakości żywności w długim okresie, wyższego poziomu konkurencyjności przedsiębiorstw, efektywniejszego wzbogacania zasobów naturalnych, przywrócenia równowagi wartości wzdłuż łańcuchów dostaw rolno-spożywczych , niższą emisję gazów cieplarnianych, ochronę różnorodności biologicznej, nowe miejsca pracy dla młodych ludzi i obszary marginalne.