(Giovanbattista Trebisacce, profesor pedagogiki ogólnej na Uniwersytecie w Katanii i członek AIDR)
Przez edukację John Dewey rozumie proces socjalizacji, który dotyczy każdej jednostki, rozumianej nie jako odrębny, autonomiczny byt, ale jako jednostka w stosunku do wszystkich innych jednostek. Amerykański filozof i pedagog przekonuje również, że edukacja podmiotu wywodzi się z jego uczestnictwa w życiu społeczności poprzez proces, który zaczyna się niemal od narodzin i który nieustannie rozwija jego potencjał „poprzez impregnację sumienia, budowanie nawyków, trenowanie jego pomysłów i rozbudzanie jego uczucia i emocje ”. Zasadniczo jest to proces aktywnego obywatelstwa, koncepcja, która została bardzo ponownie rozważona w ostatnich miesiącach, nawet jeśli została odrzucona w kategoriach „cyfrowego aktywnego obywatelstwa”.
Przejście od świata analogowego do cyfrowego było reprezentowane, a pandemia nieuchronnie przyspieszyła ten proces przejścia, epokową zmianę, taką jak rewolucja przemysłowa. Mówienie o aktywnym obywatelstwie oznacza dziś odniesienie się do cyfrowego procesu edukacji obywatelskiej, w ramach którego każdy przedmiot może korzystać z technologii cyfrowych jako pomocy w aktywnym obywatelstwie i integracji społecznej, współpracy z innymi i kreatywności w dążeniu do osobistych lub społecznych celów społeczności . Oznacza to możliwość korzystania, uzyskiwania dostępu, filtrowania, oceniania, tworzenia, programowania i udostępniania treści cyfrowych, a także zarządzania i ochrony informacji, treści, danych i tożsamości cyfrowych, a także rozpoznawania oprogramowania, urządzeń, sztucznej inteligencji czy robotów, i skutecznie z nimi współdziałać. Obcowanie z technologiami i treściami cyfrowymi zakłada refleksyjną i krytyczną postawę, nacechowaną ciekawością, otwartą i zainteresowaną przyszłością ich ewolucji, a także wymaga etycznego, bezpiecznego i odpowiedzialnego podejścia w korzystaniu z tych narzędzi.
Obecna sytuacja silnie podkreśla potrzebę umożliwienia młodym ludziom budowania silnego ducha krytycznego, zdolności do dokonywania wyborów w pełnej świadomości oraz jasnego i określonego horyzontu odniesienia na poziomie społecznym, etycznym, moralnym i wartościowym. Duch krytyczny, umiejętność wyboru i horyzont wartości, które dziś bardziej niż kiedykolwiek decydują o zorientowaniu się w świecie, który musi się również zmierzyć z wirtualnym. Obywatelstwo cyfrowe oznacza zatem zdolność jednostki do świadomego uczestnictwa w społeczeństwie internetowym. Jak każdy członek społeczeństwa, obywatel cyfrowy staje się nosicielem praw i obowiązków, w tym związanych z korzystaniem z usług administracji cyfrowej.
Zadaniem instytucji edukacyjnych jest zatem promowanie tego procesu nabywania umiejętności cyfrowych. Umiejętność badania, interpretowania, przekształcania i dominacji danych cyfrowych jest podstawową częścią obywatelstwa, która, jeśli chce być aktywna, musi koniecznie być również cyfrowa: aktywne obywatelstwo CYFROWE, które nie tylko musi wiedzieć, aby się zorientować i dominować wiele ukrytych zagrożeń (nękanie w sieci, pedofilia, wirusy itp.), ale muszą EDUKOWAĆ, w etymologicznym znaczeniu terminu „dbać”, szanować i konsolidować demokrację, żyć razem odpowiedzialnie i dbać o planetę.