Przyspiesz nadrabianie zaległości
Czas trwania procesów ulega skróceniu, a redukcja zaległości przyspiesza, zgodnie z celami PNRR uzgodnionymi z Europą. Taki obraz wyłania się z danych monitoringowych z I połowy 2023 r., pierwszej po wejściu w życie reformy sądownictwa cywilnego i karnego, i który rejestruje skutki zmian organizacyjnych wprowadzanych przez urzędy sądowe, także z przybycie personelu do sekretariatu.
Raport pod redakcją Dyrekcji Generalnej ds. Statystyki i Analiz Organizacyjnych (DgSTat) Departamentu Cyfrowej Transformacji Wymiaru Sprawiedliwości, Analiz Statystycznych i Polityki Spójności Ministerstwa Sprawiedliwości, opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa wraz z danymi z monitoringu, analizuje trendy z uwzględnieniem czynników, które na nie wpływają, w tym pozytywnych wpływów wynikających ze zmniejszenia liczby członków, które wystąpiły w okresie pandemii.
Wartości na dzień 30 czerwca 2023 r. w porównaniu z rokiem 2019 (rok referencyjny ustalony w PNRR) sygnalizują zdecydowane przyspieszenie skracania czasu trwania procesów liczonego na podstawie czasu dyspozycji, wskaźnika trwania mierzącego związek pomiędzy procesami oczekującymi i zdefiniowanymi, o wartościach:
- -19,2% w sektorze cywilnym
- -29,0% w karnym
Szczególnie wyraźny był spadek w ostatnim roku w sektorze karnym (-17,5% w porównaniu do I półrocza 2022 r.), dzięki znacznemu wzrostowi liczby zakończonych postępowań. W oczekiwaniu na utrwalenie się tych tendencji, jak wynika z danych z kolejnych miesięcy, tendencja odnotowana w I półroczu 2023 r. wpisuje się w uzgodniony z Komisją Europejską ostateczny cel, jakim jest skrócenie czasu trwania procesów karnych o 25% do czerwca 2026 r.
Średni czas trwania procesu karnego na wszystkich jego etapach spadł poniżej progu tysiąca dni.
Spadek terminów rozporządzania w sektorze cywilnym był w ostatnim roku bardziej ograniczony (-1,0% w porównaniu do I półrocza 2022 r.), jednak w Sądzie i Sądzie Apelacyjnym można było zaobserwować pozytywną tendencję, przy spadku (odpowiednio o 8,9 i 7,8 proc.). Utrzymując tę tendencję, cel wyznaczony z Komisją Europejską, jakim jest skrócenie całkowitego czasu dyspozycji o 40% do czerwca 2026 r., jest możliwy do osiągnięcia.
Jeśli chodzi o zaległości cywilne, najnowsze dane wskazują na przyspieszenie tendencji zbywania, w szczególności w Sądzie, urzędzie, który do tej pory wykazywał największe trudności. Na dzień 30 czerwca 2023 roku zmiany w stosunku do roku 2019 kształtowały się na poziomie:
- -19,7% w sądzie
- -33,7% w Sądzie Apelacyjnym
Dane wskazują zatem na dobrą tendencję w nadrabianiu zaległości, która jednak nadal pozostaje poniżej poziomu niezbędnego do osiągnięcia celów uzgodnionych z Komisją Europejską, które przewidują na czerwiec 2026 r. redukcję o 90% w porównaniu z wartością za 2019 r., zarówno w Trybunale oraz w Sądzie Apelacyjnym.
Monitoring dwa razy w roku przesyłany jest do Komisji Europejskiej i publikowany na portalu instytucjonalnym Ministerstwa Sprawiedliwości oraz na stronie internetowej DgStat.
Kolejna aktualizacja, dotycząca końca roku 2023, zostanie opublikowana w kwietniu 2024 r.
Pełny raport można obejrzeć pod poniższym linkiem:
Zapisz się do naszego newslettera!