„Współpraca w zakresie bezpieczeństwa na Bałkanach Zachodnich – wyzwania i wnioski z pandemii do wojny na Ukrainie”
Ponad 70 prelegentów z 40 krajów i ponad stu ekspertów branżowych wzięło udział w 17. Dorocznej Regionalnej (Jumbo) Konferencji Koordynacji Bezpieczeństwa w Rzymie, w dniach 18 i 7 listopada, w Szkole Policyjnej, w ramach współpracy bilateralnej z krajami Zachodu Bałkańy.
W konferencji współorganizowanej przez Biuro Współpracy z Zagranicą Biura Koordynacji i Planowania Sił Policji MSW wraz z Regionalną Radą Współpracy oraz Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Współpracy krajów bałkańskich, a także przedstawiciele najważniejszych organizacji międzynarodowych.
Konferencja rozwinęła się wokół gorących tematów sektora bezpieczeństwa, które najbardziej interesują i nadal interesują region Bałkanów i UE, ze szczególnym uwzględnieniem działań prowadzonych przez wszystkie podmioty zaangażowane w to wydarzenie, które w różnych rolach wykonują w tym obszarze i możliwych interakcji.
Sesję inauguracyjną zainaugurował Zastępca Dyrektora Generalnego ds. Bezpieczeństwa Publicznego ds. Koordynacji i Planowania, Prefekt Stefano GAMBACURTA wraz z Sekretarzem Generalnym Rady Współpracy Regionalnej, Majlindą BREGU oraz Dyrektorem Generalnym ds. Europy i Polityki Handlu Międzynarodowego, Min. plen. Vincenzo CELESTE, stanowił fundamentalny moment chóralnej refleksji. Okazja do ponownego zaświadczenia o woli Włoch i krajów Bałkanów Zachodnich, aby chcieć być wzajemnym punktem odniesienia dla określenia procesów bezpieczeństwa, które mają na celu dążenie do stabilności i legalności z krajami bałkańskimi, poprzez ujednoliconą i ustrukturyzowaną wizję narzędzi i modeli referencyjnych, które mają być wykorzystane do osiągnięcia wspólnych celów.
Stąd potrzeba formułowania zbiorowych odpowiedzi na aktualne zagrożenia bezpieczeństwa, także i przede wszystkim poprzez nawiązywanie strategicznych partnerstw z UE oraz znajdowania nowych strategii reagowania na aktualne wyzwania poprzez zwrócenie uwagi na wzajemne powiązanie trzech podstawowych elementów: bezpieczeństwa, stabilności i dobrobytu.
Jednak prawdziwym sednem wydarzenia był animowany udział moderatorów i prawie 70 prelegentów włoskich i zagranicznych, którzy dzieląc się swoim know-how, byli prawdziwymi bohaterami sympozjum.
Agenda, podzielona na pięć paneli technicznych, wszystkim przewodniczy Dyrektor Służby Stosunków Międzynarodowych, Starszy Dyrektor Policji Państwowej, Eufemia ESPOSITO oraz Dyrektor Biura Politycznego Regionalnej Rady Współpracy, ambasador Amer KAPETANOVIC, wraz z moderatorów, sektor ekspertów, obejmował zarządzanie wydarzeniami krytycznymi, radykalizację postaw, brutalny ekstremizm i terroryzm, a także międzynarodową przestępczość zorganizowaną, nielegalną imigrację i cyberprzestępczość.
Mówiąc dokładniej, zajmując się delikatną kwestią kryzysu energetycznego jako bezpośredniej pochodnej wojny rosyjsko-ukraińskiej, uzgodniono odpowiednią definicję wspólnych, skutecznych i wydajnych strategii, mających na celu zapełnienie próżni stworzonej przez te nadzwyczajne wydarzenia, w której zorganizowane przestępczość osiągająca największe zyski. W podejściu do bezpieczeństwa zarysowano również trzy nowe strategie koncepcyjne: „zielona” w tym sensie, że musimy być bardziej wrażliwi na zmiany klimatu i ich wpływ na bezpieczeństwo; „inteligentnych” poprzez wprowadzenie działań mających na celu zagwarantowanie solidnego bezpieczeństwa energetycznego i stabilności krajów, docelowo „innowacyjnych”.
Sesja poświęcona radykalizacji, brutalnemu ekstremizmowi i terroryzmowi odnotowała wiele punktów zbieżnych, przede wszystkim w odniesieniu do działań na rzecz zapobiegania i przeciwstawiania się radykalizacji. Prelegenci zgodnie zwrócili uwagę na to, jak obecne zagrożenia terrorystyczne zostały zaostrzone przez konflikt rosyjsko-ukraiński i pandemię, które na swój sposób przyczyniły się do przyspieszenia konieczności przyjęcia odpowiednich środków ochronnych dla naszych systemów bezpieczeństwa, poprzez rozwój zintegrowanych programów między różnymi instytucjami i we współpracy z różnymi państwami.
W tej panoramie, również po stronie międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, uwypuklono zmienną dynamikę w głównych sektorach zainteresowania, takich jak handel narkotykami, bronią i ludźmi. Wśród głównych wyzwań zidentyfikowano następujące: rosnące wykorzystanie szlaków migracyjnych do nielegalnego handlu; pojawienie się tak zwanego szlaku południowego w handlu narkotykami z Afryki do krajów bałkańskich i wreszcie nowy, niepokojący rynek metamfetaminy, aw szczególności nielegalnego używania jej prekursora, efedryny.
Odnosząc się do współpracy, wyzwań i celów w walce z nielegalną imigracją w krajach Bałkanów Zachodnich, podkreślono znaczący wzrost nielegalnych przepływów migracyjnych szlakiem bałkańskim odnotowany w tym roku. Kolejna konsekwencja wojny na Ukrainie, która nadal obciąża systemy przyjmowania i zarządzania granicami oraz systemy imigracyjne Bałkanów Zachodnich. Zbieżne stanowiska co do potrzeby coraz ściślejszej współpracy między krajami pochodzenia, tranzytu i krajów docelowych przepływów, z myślą o wspólnym i odpowiedzialnym podejściu do wspólnych wyzwań stojących przed państwami członkowskimi Unii Europejskiej i partnerami z Bałkanów Zachodnich wezwany do stawienia czoła.
Nawet cyberzagrożenie wymusza przyjęcie strategii mających na celu przeciwdziałanie coraz bardziej zaawansowanym technologicznie i transnarodowym atakom. W tym sensie wszyscy eksperci w sektorze uznali potrzebę aktywizacji publiczno-prywatnych synergii i współpracy. A zatem współpraca, która zaczyna się od współpracy policyjnej, ale także przymyka oko na współpracę z sektorem prywatnym oraz ze światem akademickim i badawczym w zakresie budowania zdolności, wczesnego ostrzegania i wymiany informacji. W związku z tym, biorąc pod uwagę, że Unia Europejska musi również odegrać swoją rolę, utrzymując pozytywne i proaktywne podejście do krajów Bałkanów Zachodnich, eksperci regionalni podkreślili pilną potrzebę kontynuowania harmonizacji krajowych ram regulacyjnych, wymiany doświadczeń i dobrych praktyk, szkolenie personelu, tworzenie połączonych baz danych, które mogą przyspieszyć wymianę informacji i dochodzeń oraz zachęcić do wykonywania wspólnych działań operacyjnych.