Ναι του CGIA στον κατώτατο μισθό βάσει νόμου, αρκεί να μετράται από το TEC
Εάν θεσπιζόταν με νόμο κατώτατος μισθός 9 ευρώ μεικτά την ώρα, σύμφωνα με το CGIA θα μπορούσε να υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αύξησης της παράτυπης εργασίας στη χώρα, ιδιαίτερα σε τομείς όπου σήμερα οι κατώτατοι μισθοί είναι πολύ χαμηλότεροι από το όριο που προτείνεται από το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε τις τελευταίες ημέρες στο Επιμελητήριο· Αυτοί είναι συχνά τομείς «αποδυναμωμένοι» από έναν πολύ επιθετικό αθέμιτο ανταγωνισμό που ασκείται από τις πραγματικότητες που πάντα λειτουργούσαν εντελώς «μαύρο». Μιλάμε για τη γεωργία, την οικιακή εργασία και ορισμένους τομείς που υπάρχουν στις υπηρεσίες. Με άλλα λόγια, δεν αποκλείεται πολλοί επιχειρηματίες, αναγκασμένοι να αναπροσαρμόσουν τους κατώτατους μισθούς προς τα πάνω, να μπουν στον πειρασμό να απολύσουν ή να μειώσουν το ωράριο ορισμένων υπαλλήλων τους, «αναγκάζοντάς» τους να εργαστούν ούτως ή άλλως, αλλά «μαύρα». Η υιοθέτηση αυτού του «αντίμετρου» θα επέτρεπε σε πολλές δραστηριότητες να συγκρατήσουν το κόστος και να μην ξεφύγουν από την αγορά. Σε εδαφικό επίπεδο, ο κίνδυνος θα μπορούσε να επηρεάσει ιδιαίτερα τον Νότο, ο οποίος, ήδη σήμερα, έχει μια πολύ διαδεδομένη παραοικονομία, με συχνότητα που προσεγγίζει το 38 τοις εκατό του συνολικού αριθμού των παράτυπων εργαζομένων που υπάρχουν στην Ιταλία (σε απόλυτους αριθμούς 1,1 εκατομμύριο άτομα σε σύνολο 2,9).
Ναι στον κατώτατο μισθό των 9 ευρώ, αλλά αν μετρηθεί με το TEC
Παρά την κρισιμότητα αυτή, η CGIA τάσσεται ούτως ή άλλως υπέρ της θέσπισης κατώτατου ωρομισθίου 9 ευρώ μικτά την ώρα, εφόσον τα στοιχεία που απαρτίζουν την αναβαλλόμενη αμοιβή. Τα τελευταία στοιχεία υπάρχουν στην εθνική συλλογική σύμβαση και αποτελούν τη λεγόμενη συνολική οικονομική μεταχείριση (TEC). Τα δεδουλευμένα των κύριων στοιχείων που θα προστεθούν στο ΚΟΑ για την απόκτηση του κατώτατου ακαθάριστου ωρομισθίου θα είναι:
- διμερότητα·
- πρόσθετες παροχές (κουπόνια γεύματος, εταιρικό αυτοκίνητο, εταιρικό κινητό τηλέφωνο, κουπόνια, υποτροφίες κ.λπ.)
- επίδομα (μεταφορά, νυχτερινή εργασία, εργασία διακοπών κ.λπ.)
- βραβεία;
- προσαυξήσεις αρχαιότητας?
- δέκατος τρίτος;
- δέκατος τέταρτος;
- αποζημίωση λόγω απόλυσης;
- εταιρική ευημερία.
Εξαιρούνται οι μαθητευόμενοι
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που δημοσίευσε η Istat δείχνουν ότι στην Ιταλία υπάρχουν μεταξύ 650 και 700 χιλιάδες μαθητευόμενοι. δηλαδή νέους που προσλαμβάνονται με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με στόχο την κατάρτιση και την απασχόληση των νέων. Η διάρκεια της σύμβασης ποικίλλει ανάλογα με το είδος της: κατά μέσο όρο κυμαίνεται μεταξύ 3 και 5 ετών. Επιπλέον, σε γενικές γραμμές, ο μηνιαίος μισθός ενός μαθητευόμενου είναι περίπου 800 ευρώ καθαρά. Το ποσό είναι χαμηλό γιατί ανταποκρίνεται στη φιλοσοφία αυτού του ινστιτούτου που, που εισήχθη το 1955, απευθύνεται σε άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών που εισέρχονται στην αγορά εργασίας χωρίς καμία εργασιακή εμπειρία και στο τέλος αυτής της διαδρομής, χάρη στη δραστηριότητα του φροντιστηρίου που πραγματοποιείται από το εταιρεία που τους φιλοξενεί, αποκτούν επάγγελμα.
Αντίστροφα, η επένδυση που κάνει ο επιχειρηματίας «ανταμείβεται» με τη δυνατότητα να επωφεληθεί από την απότομη μείωση του εργατικού κόστους. Τώρα, σύμφωνα με στοιχεία που αναφέρει το Istat, πάνω από το 28 τοις εκατό όλων των μαθητευόμενων στην Ιταλία (σε απόλυτους αριθμούς αντιστοιχούν σε σχεδόν 205 νέους) έχουν μέσο ωρομίσθιο λίγο κάτω από τα 7 ευρώ. Είναι υπάλληλοι που στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων έχουν προσληφθεί πρόσφατα. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι μαθητευόμενοι με ωρομίσθια κάτω του ορίου έχουν μέσο αριθμό ωρών εργασίας χαμηλότερο από περίπου το 20 τοις εκατό των πιο «ανώτερων» μαθητευόμενων που, από την άλλη πλευρά, έχουν διάμεσο ωρομίσθιο λίγο πάνω από 9,5 ευρώ.
Είναι σαφές ότι αν το κατώτατο ωρομίσθιο για τους νεοπροσλαμβανόμενους μαθητευόμενους ανέβαινε στα 9 ευρώ μικτά, μέσα σε λίγα χρόνια θα βλέπαμε πτώση στη χρήση αυτής της σύμβασης. Στην πραγματικότητα, για τις εταιρείες, δεν θα ήταν πιο βολικό να προσλάβουν έναν νεαρό αρχάριο χωρίς εμπειρία πίσω τους με σύμβαση μαθητείας. Επίσης, πρέπει να θυμόμαστε ότι με αυτή τη σύμβαση υπάρχουν πολλές γενιές εργαζομένων που πρώτα έγιναν άριστοι ειδικευμένοι εργαζόμενοι και στη συνέχεια επίσης επιτυχημένοι επιχειρηματίες. Επίσης για αυτούς τους ιστορικούς και πολιτιστικούς λόγους, ο θεσμός της μαθητείας πρέπει να διαφυλαχθεί και, επομένως, να «εξαιρείται» από την εφαρμογή κάθε νόμιμου κατώτατου μισθού των 9 ευρώ την ώρα.
1,8 εκατομμύρια εργαζόμενοι επηρεάζονται
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που μπορούν να μας πουν πόσοι εργαζόμενοι κερδίζουν αυτήν τη στιγμή λιγότερα από 9 ευρώ μεικτά την ώρα δεν είναι πολύ πρόσφατα (2020). Ακόμη, δεν γνωρίζουμε καν τον αριθμό εκείνων που παίρνοντας ως «μονάδα μέτρησης» το ΣΕΚ λαμβάνουν ωρομίσθιο κατώτερο των 9 ευρώ. Η μόνη πηγή που μπορεί να προσεγγίσει αυτή την τελευταία "μέτρηση" είναι το INPS. συμπεριλαμβανομένου στον κατώτατο μισθό (MET) μόνο του δεδουλευμένου του δέκατου τρίτου μισθού και της αποζημίωσης απόλυσης, ο αριθμός όσων στην Ιταλία δεν πληρούν τον κατώτατο μισθό, όπως προβλέπεται από το νομοσχέδιο που παρουσίασαν τις τελευταίες ημέρες τα κόμματα της αντιπολίτευσης, είναι 1,9 εκατομμύρια . Αν αφαιρέσουμε τους 205 μαθητευόμενους που κατά τη γνώμη μας δεν θα έπρεπε να εμπλακούν σε αυτό το μέτρο, ο αριθμός των «φτωχών» εργαζομένων μειώνεται σε 1,7 εκατομμύρια. Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι αυτό το ποσοστό είναι σίγουρα υπερεκτιμημένο. Πρώτον γιατί τα στοιχεία αναφέρονται πριν από τρία χρόνια (εν τω μεταξύ έχουν ανανεωθεί πολλές συμβάσεις) και δεύτερον λόγω του γεγονότος ότι τα στοιχεία INPS δεν περιλαμβάνουν την οικονομική αξία πολλών άλλων στοιχείων εκτός από το δέκατο τρίτο και την αποζημίωση απόλυσης που, όπως που απεικονίσαμε παραπάνω, αποτελούν το TEC (διμερότητα, πρόσθετες παροχές, αποζημίωση, δέκατο τέταρτο, μπόνους, αυξήσεις προϋπηρεσίας κ.λπ.).
Κόστος τουλάχιστον 4,6 δισ. για τις επιχειρήσεις
Και πάλι, σύμφωνα με τα στοιχεία του INPS που προέκτασαν από την έκθεση που αναφέρθηκε παραπάνω, οι εργαζόμενοι που επηρεάζονται από τον κατώτατο μισθό από τη νομοθεσία θα απολαμβάνουν 3,3 δισεκατομμύρια περισσότερα εισοδήματα. Οι επιχειρήσεις, από την άλλη, θα πρέπει να επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστος τουλάχιστον 4,6 δισ., ενώ για τα κρατικά ταμεία η αύξηση των μισθών θα οδηγούσε σε αύξηση του φόρου εισοδήματος και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 1,5 δισ. ευρώ. Αυτά τα δεδομένα, ωστόσο, είναι υποτιμημένα. Τα ποσά που μόλις αναφέρθηκαν υπολογίστηκαν από το INPS λαμβάνοντας ως αναφορά τον κατώτατο ωρομίσθιο των 8 ευρώ.
υπέρ και κατά
Χωρίς τον κίνδυνο της αδήλωτης εργασίας και τις επιπτώσεις στον θεσμό της μαθητείας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να αυξήσουμε τους μισθούς για να εγγυηθούμε ένα πιο αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, ειδικά για τους πιο αδύναμους εργαζόμενους. Από μακροοικονομική άποψη, για παράδειγμα, με περισσότερα χρήματα στην τσέπη είναι πιθανό να πιστεύει κανείς ότι η κατανάλωση των νοικοκυριών θα είναι προορισμένη να αυξηθεί, δίνοντας έτσι μια σημαντική ώθηση στην οικονομία ολόκληρης της χώρας. Επιπλέον, τα κρατικά ταμεία θα μπορούσαν επίσης να υπολογίζουν σε υψηλότερα φορολογικά έσοδα και έσοδα κοινωνικής ασφάλισης. ΟΧΙ μονο. Η εξειδικευμένη βιβλιογραφία μας λέει ότι οι χαμηλοί μισθοί οδηγούν σε μείωση της δέσμευσης και συνεπώς της αποτελεσματικότητας των εργαζομένων στο χώρο εργασίας. Από την άλλη πλευρά, η υιοθέτηση κατώτατου μισθού με νόμο θα προκαλούσε μια ορισμένη αύξηση του κόστους για τις εταιρείες το οποίο, πιθανότατα, θα αποσβένονταν μέσω της συνακόλουθης αύξησης των τιμών των τελικών προϊόντων. Με αυτόν τον τρόπο, οι τελικοί καταναλωτές θα πληρώσουν τον λογαριασμό.
Σε μικροεπίπεδο, από την άλλη, πρέπει να λάβουμε υπόψη και την επίδραση που θα είχε η θέσπιση του κατώτατου μισθού με νόμο στα επίπεδα μισθών που σήμερα είναι πάνω από τα 9 ευρώ μεικτά. Φαίνεται ξεκάθαρο ότι, εάν επρόκειτο να αυξηθεί ο μισθός για τα χαμηλότερα επίπεδα, η ίδια πράξη θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί και για τις αμέσως παραπάνω θέσεις. Διαφορετικά, πολλοί εργαζόμενοι θα έβλεπαν τη διαφορά στους μισθούς τους με τους συναδέλφους τους που προσλαμβάνονται σε χαμηλότερα επίπεδα να μειώνονται ή και να εξαλείφονται, παρά το γεγονός ότι καλούνται να εκτελούν καθήκοντα υψηλότερα από τα τελευταία.
Πρέπει να μειώσουμε τους φόρους και να ενθαρρύνουμε τις αποκεντρωμένες διαπραγματεύσεις
Η θέσπιση κατώτατου μισθού με νόμο δεν είναι η μόνη λύση για να βαρύνουν οι μισθοί, ειδικά οι χαμηλότεροι. Θα ήταν σκόπιμο, όπως έχουν κάνει εν μέρει και οι κυβερνήσεις Ντράγκι και Μελόνι, να μειωθεί η σφήνα, ειδικά η φορολογική συνιστώσα για τους υπαλλήλους και οι συμβάσεις θα πρέπει να ανανεωθούν.
Ομοίως, οι αποκεντρωμένες διαπραγματεύσεις (δηλαδή εδαφικές ή εταιρικές) θα πρέπει να ενθαρρυνθούν, κατά τρόπο που να συνδέει τις πρόσθετες αυξήσεις των μισθών με αυτές που προβλέπει η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με την παραγωγικότητα. Υπενθυμίζουμε ότι, δυστυχώς, σήμερα μόνο το ένα τρίτο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να επωφεληθεί από τις επιπτώσεις των διαπραγματεύσεων δεύτερου επιπέδου.