(του Andrea Pinto) Συνεχίζεται η ένταση στο Αιγαίο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συναντώνται σήμερα σε σύνοδο κορυφής. Εκπρόσωπός μας, ο Υπουργός Luigi Di Maio σχολίασε την κλιμάκωση με την τουρκική ισοπαλία:Η δέσμευση της Ιταλίας είναι να εργαστεί για τη διευκόλυνση του διαλόγου παρέχοντας πλήρη υποστήριξη στη δράση του Ύπατου Εκπροσώπου για την ΕΕ, Josep Borrell, για την επανέναρξη ενός αποτελεσματικού και εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ των μερών».
Μια περιστασιακή φράση αυτή του Ιταλού υπουργού. Η Ιταλία αυτές τις ώρες είναι πιο προσεκτική στη συζήτηση του “Ντόπιοι κλέφτες κοτόπουλου”, αυτά του μπόνους για ΑΦΜ.
Οι πιο ενεργοί συνομιλητές στη διαδικασία της ύφεσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι, ωστόσο, αυτοί που πραγματικά ηγούνται της ΕΕ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουήλ Macron και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ Έτσι macron σε ένα twitter: "Οι μονομερείς αποφάσεις της Τουρκίας για την εξερεύνηση πετρελαίου προκαλούν ένταση. Πρέπει να κλείσουν, για να επιτραπεί ο ειρηνικός διάλογος μεταξύ γειτονικών χωρών και συμμάχων του ΝΑΤΟ. Αποφάσισα να ενισχύσω προσωρινά τη γαλλική στρατιωτική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο, τις επόμενες ημέρες, σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας».
Η απάντηση «δηλητήριο» από τον Τούρκο πρόεδρο δεν άργησε Ερντογάν: "Κανείς δεν πρέπει να βλέπει τον εαυτό του να μεγαλώνει σαν γίγαντας στον καθρέφτη, ειδικά μια χώρα που δεν έχει καν ακτή στην ανατολική Μεσόγειο». «Δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε σόου μπροστά στις κάμερες» η αναφορά είναι στο ταξίδι του Μακρόν στη Βηρυτό μετά την τραγωδία της περασμένης 4ης Αυγούστου. «Ο Μακρόν και η παρέα του θέλουν να αποκαταστήσουν την αποικιακή τάξη στον Λίβανο».
Ωστόσο, ο Ερντογάν θέλησε να διευκρινίσει ότι η Τουρκία δεν θέλει εντάσεις:Μπορούμε να βρούμε μια νικηφόρα διέξοδο για όλους, προς το συμφέρον όλων».
Η διαμάχη είναι για το ελληνικό νησί Καστελλόριζο μόλις δύο χιλιόμετρα από τις νότιες τουρκικές ακτές και 558 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Ο Ερντογάν είναι νωχελικός ως προς αυτό:Το ελληνικό αίτημα δεν μπορεί να εξηγηθεί με την κοινή λογική: είναι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι ένα νησί μόλις 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει δικαιοδοσία σε 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα θάλασσας».
Ελληνικός έλεγχος των γύρω νερών Καστελλόριζο κατοχυρώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.
Στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου το Yavuz, πλοίο υπό τουρκική σημαία, πλησίασε σκάφος γεώτρησης πετρελαίου με σβησμένο τον «αναμεταδότη» στα χωρικά ύδατα της Κύπρου. Από εκείνη τη στιγμή, οι στόχοι της Άγκυρας στη Μεσόγειο ήταν ξεκάθαροι.
Όπως αναφέρει το Starmag, πριν από λίγα χρόνια ανακαλύφθηκαν σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή μπροστά από την Κύπρο, για τα οποία έχει ξεκινήσει ο αγώνας για έρευνες και γεωτρήσεις. Μια φυλή της οποίας μοναδικός διαιτητής θα μπορούσε να είναι μόνο η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεδομένου ότι τα περισσότερα κοιτάσματα βρίσκονται στα δικά της νερά. Εδώ η Eni κατάφερε να εξασφαλίσει αρκετές παραχωρήσεις: η περιοχή χωρίστηκε σε τετράγωνα, μόνη της ή μαζί με άλλες εταιρείες, ο ενεργειακός κολοσσός μας έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάθεση αυτών των τεμαχίων. Ακόμα και η γαλλική Total δεν ξεπέρασε, εξασφαλίζοντας αρκετές παραχωρήσεις.
Όμως η Άγκυρα δεν αποδέχτηκε αυτή την κατάσταση: σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση, ακόμη και η Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, που περιλαμβάνεται περίπου στα εδάφη που κατέλαβε η χώρα της Ανατολίας το 1974 και αναγνωρίστηκε μόνο από την Τουρκία, έχει το δικαίωμα να συμμετάσχει στον αγώνα. Ένας τρόπος για να διεκδικήσει ο Ερντογάν σημαντικό ρόλο για τη χώρα του στην ανατολική Μεσόγειο. Εάν η Άγκυρα έμενε έξω από την κούρσα για τις κυπριακές πηγές ενέργειας, τότε ο κίνδυνος είναι ότι η Τουρκία στο σύνολό της θα μπορούσε να γίνει περιθωριακή στο περιφερειακό πλαίσιο. Όλα πιθανώς προς όφελος της Αιγύπτου και του Ισραήλ, των οποίων το αέριο θα μπορούσε σύντομα να φτάσει στην άλλη πλευρά της Μεσογείου.
Η σύγκρουση λοιπόν είναι από τις λεπτές, το ματς των καθοριστικών. Και η αποστολή του Yavuz μπροστά στα κυπριακά ύδατα δεν είναι παρά πρόκληση του Ερντογάν με στόχο να κατανοήσουν τους συνομιλητές του τις προθέσεις του. Ιταλία και Γαλλία in primis, δεδομένου ότι το πλοίο βρίσκεται επί του παρόντος στις παρτίδες που παραχωρήθηκαν στην Eni και στην Total και, ειδικότερα, στο τεμάχιο 8.
Ένταση με την Ιταλία
Το πλαίσιο δεν είναι τόσο διαφορετικό από αυτό του Φεβρουαρίου του 2018, όταν το ιταλικό πλοίο Saipem 12000, νόμιμα καθ' οδόν προς τα κυπριακά ύδατα όπου επρόκειτο να πραγματοποιήσει κάποιες εργασίες, ακινητοποιήθηκε από το τουρκικό ναυτικό και αναγκάστηκε να επιστρέψει. Στην πραγματικότητα, η Ιταλία, που έχει εκεί όχι μόνο σημαντικά αλλά και νόμιμα συμφέροντα, σήμερα όπως και τότε αδυνατεί να απεγκλωβιστεί από τη λαβή των τουρκικών προκλήσεων. Η χώρα μας πήρε τις παραχωρήσεις νόμιμα, ενώ η Τουρκία βρίσκεται στο μοχλό της παρανομίας. Κι αυτό γιατί οι αποφάσεις που έλαβε η Λευκωσία είναι πολιτικές επιλογές της μοναδικής διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Κύπρου, η οποία ανήκει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ ο ισχυρισμός της Άγκυρας βασίζεται στην τοποθέτηση ενός κράτους, όπως αυτό που βρίσκεται στο κατεχόμενο τμήμα του νησιού, που αναγνωρίζεται μόνο από την ίδια την Τουρκία.