(door Andrea Pinto) Saudi-Arabië, Qatar en de andere Golfstaten (Verenigde Arabische Emiraten, Egypte en Bahrein) hebben een historische overeenkomst getekend om het embargo van drie jaar te beëindigen.
De top werd gehouden in AI Ula, een stad ten noorden van Medina. Presenteer de Qatari-emir Tamim bin Hamad al Thani, ontvangen door Mohammed bin Salman, de zoon van de koning en erfgenaam van de troon. Knuffels en groeten achter de maskers met het zegel voor een terugkeer naar diplomatieke betrekkingen.
Het keerpunt is te danken aan Joe Biden die samen met Koeweit bemiddelde en afgelopen december zijn schoonzoon Jared Kushner stuurde.
De Golfstaten, geleid door Riyadh, hadden besloten hun luchtruim voor Qatar te sluiten, beschuldigd van steun aan terrorisme (Moslimbroederschap) en ongewenste betrekkingen met Iran.
Saudi-Arabië zal daarom het luchtruim en de grenzen heropenen. In 2017 waren er 13 verzoeken gericht aan Qatar om het isolement te doorbreken, waaronder het sluiten van de wereldwijde tv Al Jazeera. Verzoeken die nooit werden aanvaard door de Quatariërs die erin slaagden te overleven dankzij de hulp (voedsel en medicijnen) die Turkije bood met een luchtbrug die nooit stopte en in ruil geld en investeringen ontvingen in het land van de halve maan. Qatar is ook doorgegaan met het onderhouden van relaties "onder de tafel" met Iran en meer openlijk met de Verenigde Staten, aangezien Doha de grootste Amerikaanse basis in het gebied heeft.
Vandaag is het keerpunt: alle grenzen zijn heropend en Qatar Airways kan zijn routes door de Golf hervatten.
Dieetrologie over Qatar
Al halverwege de jaren negentig circuleerde er een grappige puzzel onder deskundigen op het gebied van buitenlands beleid: welke zijn de twee grote mogendheden van de wereld in de nasleep van de ineenstorting van de Sovjet-Unie? Antwoord: Verenigde Staten en Qatar. Met andere woorden, de buitenmaatse ambities van een land met een autochtone bevolking van rond de 90 zijn al lang duidelijk.
Tegenwoordig is de invloed van Qatari niet langer een raadsel. We horen van Al Jazeera op het WK 2022, van hackpogingen tot corruptieschandalen. De regering heeft haar externe banden overduidelijk in evenwicht gehouden, gesymboliseerd door de gigantische Al-Udeid-vliegbasis, die voornamelijk wordt gebruikt door Amerikaanse troepen en het Joint Qatar-Turkey Command.
Gedeeltelijk is dit buitengewone record mogelijk gemaakt door de rijkdom van het gebied die in de kleine bevolking van het land stroomt (dat nu iets meer dan 300.000 inwoners telt, ongeveer 1% van de bevolking van Shanghai). Het uitgestrekte gasveld van North Dome verrijkt de bevolking met een inkomen per hoofd van ongeveer 500 duizend Amerikaanse dollars, ongeveer vijf keer zo hoog als de op een na rijkste staat, Luxemburg.
De eigenaardigheid van Qatar wordt ook gegeven door zijn leiderschap. Net als in Saoedi-Arabië domineert de extremistische ideologie van het wahhabisme in Qatar, wat de bevolking een gevoel van doelgerichtheid en ambitie geeft dat nogal onevenredig is aan haar omvang. Zijn recente leiderschap, Emir Hamad (1995-2013) en nu zijn zoon Tamim, evenals hun familieleden en helpers, belijden een vluchtige grootsheid die goed wordt gesymboliseerd door de naam Hamad. Een gigantische Hamad (1 km bij 3 km) was in 2010 in het zand van een eiland uitgehouwen en twee jaar later geannuleerd.
Het bereik van Qatar is misschien het duidelijkst in de gerapporteerde steun aan jihadistische groepen in uiteenlopende plaatsen als Irak (Al-Qaeda), Syrië (Ahrar al-Sham, Jabhat al-Nusra), Gaza (Hamas) en Libië. (Benghazi Defensie Brigades). Bovendien ondersteunt Qatar grote islamitische netwerken over de hele wereld - waaronder de Moslimbroederschap in Egypte, de AKP in Turkije en Jamaat-e-Islami in Bangladesh.
In Doha biedt de regering de Taliban een ruim kantoor. Islamitische beroemdheden zoals de geestelijke leider van de Moslimbroederschap Yusuf Al-Qaradawi en het hoofd van Hamas Khaled Meshaal zijn al tientallen jaren de thuisbasis van Doha.
In het Westen is de macht van Qatar voorzichtiger en gedijt onbetwist. Het financiert bijvoorbeeld moskeeën en andere islamitische instellingen, die hun dank uitspreken door te protesteren buiten de Saoedi-Arabische ambassades in Londen en Washington.
Maar Doha vertrouwt niet alleen op de islamistische diaspora in het Westen om haar agenda vooruit te helpen; het werkt ook om westerse politici en de publieke opinie rechtstreeks te beïnvloeden.
Het enorme televisienetwerk Al Jazeera is uitgegroeid tot een van de grootste en bekendste omroepen ter wereld. De Engelstalige stations produceren bijtende propaganda tegen de vijanden van Qatar, vermomd in westerse liberale retoriek. De nieuwste onderneming van Al Jazeera - het sociale mediakanaal, AJ + - is gericht op vooruitstrevende jonge Amerikanen. Zijn documentaires over het kwaad van Israël, Saoedi-Arabië en de Trump-regering zijn ingeklemd tussen stralende berichtgeving over transgenderrechtencampagnes en emotionele oproepen tot de benarde situatie van asielzoekers aan de zuidelijke grens van de Verenigde Staten - schijnbaar inconsistente argumenten voor een omroep gecontroleerd door een Wahhabi-regime.
Doha probeert ook invloed uit te oefenen op westerse onderwijsinstellingen. De door het regime gecontroleerde Qatar Foundation verstrekt tientallen miljoenen dollars aan scholen, hogescholen en andere onderwijsinstellingen in Europa en Noord-Amerika. Qatar is nu zelfs de grootste buitenlandse donor van Amerikaanse universiteiten. De fondsen betalen voor Arabisch onderwijs en lezingen over Midden-Oosterse cultuur en hun ideologische vooringenomenheid is soms overduidelijk, zoals in het Amerikaanse lesplan met de titel. "Geef uiting aan uw loyaliteit aan Qatar".