door Massimiliano D'Elia
De humanitaire gevolgen van het tien jaar durende conflict in Jemen, verergerd door de situatie in de Rode Zee, zijn van onvoorstelbare proporties: miljoenen mensen worden getroffen door honger, gebrek aan medische zorg en gedwongen ontheemding. De crisis in de Rode Zee van de afgelopen dagen zal waarschijnlijk licht werpen op een land dat al jaren met een dramatische interne situatie kampt.
De crisis in de Rode Zee heeft daarom een mondiale geopolitieke en humanitaire omvang gekregen, met gevolgen die tot ver buiten de grenzen van Jemen reiken, waarbij verschillende regionale en internationale actoren actief betrokken zijn, waardoor er ernstige zorgen ontstaan over de veiligheid en stabiliteit in de regio. duidelijke gevolgen voor een stuk zee dat van vitaal belang wordt geacht voor de wereldhandel.
De crisis in de Rode Zee heeft in feite tot spanningen tussen verschillende facties geleid, wat heeft geleid tot een steeds sterkere militarisering van het gebied, vooral na de oorlog tussen Israël en Hamas, toen de pro-Iraanse rebellengroep de Houthi’s als reactie daarop naar Israël, heeft zijn aanvallen geïntensiveerd met behulp van aanvalsdrones en zwermen kleine boten tegen de commerciële scheepvaart op doortocht over de Rode Zee, gedwongen de geforceerde trechter over te steken die door het kanaal wordt gevormd Bab al Mandab.
Het Bab al-Mandab-kanaal
De Bab al-Mandab speelt een cruciale rol als handelsroute en wordt als essentieel beschouwd, vooral voor het maritieme transport van olie en aardgas. De totale olietransporten via de Bab al-Mandab vormen samen met het Suezkanaal aan de noordkant van de Rode Zee en de SUMED-pijpleiding – die Egypte over land doorkruist van de Rode Zee naar de Middellandse Zee – ongeveer 12% van het totale volume van de olietransporten. olie die in de eerste helft van 2023 over zee werd verhandeld. Tegelijkertijd zijn de transporten van vloeibaar aardgas (LNG) uit deze regio goed voor ongeveer 8% van de wereldwijde LNG-handel, volgens recente statistieken van de Amerikaanse overheid.
Dit kanaal is in de loop van de tijd een brandpunt geworden van mondiale scheepvaartroutes, wat het strategische belang ervan in de mondiale energie-economie onderstreept. De aanwezigheid van rebellengroepen, waaronder de Houthi’s, heeft bijgedragen aan een onstabiele omgeving in deze belangrijke regio, waardoor de aandacht is getrokken van internationale actoren die strategische belangen hebben in verband met de controle over scheepvaartroutes en de veiligheid van energietransporten. De situatie in de Bab al-Mandab past dus in een bredere context van geopolitieke complexiteit en uitdagingen die verband houden met het transport van energiebronnen en niet alleen op planetaire schaal.
Gemilitariseerde Rode Zee
De Rode Zee is daarom een belangrijke route voor het transport van olie en goederen, en de dreiging van aanvallen op commerciële schepen van de afgelopen dagen heeft tot bezorgdheid geleid binnen hooggeplaatste internationale organisaties zoals de VN en de EU. Aanvallen op olietankers en vrachtschepen in de Rode Zee hebben tot grotere spanningen in het mondiale energielandschap geleid, met directe gevolgen voor de oliemarkten en de energieveiligheidsstrategieën van verschillende landen.
De internationale gemeenschap, inclusief instanties als de Verenigde Naties, hebben geprobeerd te bemiddelen en een vreedzame oplossing voor de crisis te vinden, maar er blijven problemen bestaan. De Verenigde Staten bevorderden de militaire operatie Welvaartsbeschermer proberen verschillende westerse landen erbij te betrekken, waaronder Italië. Ons land heeft besloten om het multimissiefregat ‘Virginio Fasan’ naar het gebied te sturen, in het kader van de juridische dekking van de Atalanta-missie.
De instabiliteit van Jemen komt van ver
De instabiliteit in Jemen heeft diepe wortels met een complexe geschiedenis. De decennialange verdeeldheid tussen Noord-Jemen, die met gezag wordt geregeerd door Ali Abdullah Saleh, En de Democratische Volksrepubliek Jemen in het zuiden heeft het altijd tot voortdurende spanningen geleid. Bij de hereniging in 1990 ontstond de Houthi-rebellengroep, bekend alsAnsaar Allah”, (de aanhangers van God), die de sjiitische minderheid van het land vertegenwoordigen, die 40% van de bevolking uitmaakt.
De Houthi's, afkomstig uit Saada in het noordwesten, zijn aangesloten bij de Zaydis, een sjiitische tak die dicht bij het soennisme staat. De groep ging van religieuze activiteiten over op politieke verplichtingen tegen de regering van Saleh en onderging transformaties; in 2004 veranderde de naam ter ere van Hussein al-Houti. De moord op laatstgenoemde leidde tot een langdurig conflict met de centrale overheid, waarbij talloze slachtoffers en ontheemden vielen.
In 2012, tijdens de Arabische revoluties, Saleh werd afgezet en vervangen door Abdu Rabdu Mansour Hadi met de steun van de Golfstaten en het Westen. Tijdens de transitie consolideerden de Houthi’s de militaire macht, wat vijandigheid opriep van onder meer soennitische groepen Al-Qaeda. Ondanks een vredesakkoord in 2014 onder auspiciën van de VN benadrukken de recente spanningen, benadrukt door de bestorming van het presidentiële paleis, de aanhoudende spanningen.
Hoewel Jemen economisch achtergesteld is, is het van strategisch belang in de strijd tegen het internationale terrorisme. De betrokkenheid van een Parijse aanvaller die in Jemen is opgeleid, onderstreept de noodzaak om de situatie zeer zorgvuldig aan te pakken om te voorkomen dat het land in handen valt van terroristische groeperingen met ontwrichtende ambities tegenover de westerse samenlevingen.
Abonneer je op onze nieuwsbrief!