(Giovanni Calcerano) Tak zwani „superagers” - czyli osoby w podeszłym wieku - to osoby powyżej 80 roku życia, których wyniki w zakresie pamięci i zdolności poznawczych są znacznie lepsze niż ich rówieśników, porównywalne z osiągnięciami osoby 50 lub 60 lat. I, wbrew pozorom, większość „superagentów” nie przestrzega żadnej zdrowej diety: palą, jedzą tłuszcz, piją alkohol i kawę. Mimo to wydaje się, że ich mózg nie jest dotknięty.
„Superagers” od dawna intrygowały naukowców, a teraz wydaje się, że naukowcy są gotowi do przeanalizowania, dlaczego tacy ludzie posiadają te szczególne cechy intelektualne. W szczególności tej analizie poświęciła się grupa kierowana przez Emily Rogalski, profesor neurologii poznawczej na Northwestern University w Chicago. Odkrycia zostały zaprezentowane na spotkaniu American Association for the Advancement of Science (AAAS), które odbyło się w ubiegłą niedzielę.
Badając mózgi 10 superagrantów po ich śmierci, zespół badawczy odkrył, że u tych osób występuje szczególnie duża liczba, w porównaniu ze „standardowymi” starszymi osobami, rodzaju komórek mózgowych zwanych neuronami von Economo. Można to uznać za neuron „społeczny”, o którym uważa się, że jest architektem zdolności do komunikowania się i interakcji między jednostkami i który ma tendencję do dysfunkcji u osób z autyzmem, schizofrenią i chorobą afektywną dwubiegunową. Wszystko to wydaje się w szczególności zgodne z tym, co już było wiadomo o „superagerach”: bywają bardziej odporni, bardziej optymistyczni, bardziej ekstrawertyczni i mniej neurotyczni niż przeciętni.
Rogalski mówi, że jednym z obszarów mózgu, w których występują neurony Von Economo, jest obszar uważany za krytyczny dla uwagi i pamięci roboczej, zwany przednim zakrętem obręczy. Ten obszar, obserwuje badacz, jest grubszy u superagentów nawet niż u 50-latków i 60-latków. Przednia kora zakrętu obręczy znana jest ze swojej roli w wykrywaniu błędów, skupieniu uwagi i motywacji, chociaż jej rola w mózgu SuperAgers nie została jeszcze w pełni zbadana.
Naukowcy pracowali również nad zbadaniem obecności białka zwanego amyloidem w mózgach superagrytów. Substancja ta może się zlepiać, powodując typowe blaszki występujące w chorobie Alzheimera. Claudia Kawas, neurolog geriatryczny z Uniwersytetu Kalifornijskiego, powiedziała, że sekcje zwłok wykazały, że niektórzy superagranowie mieli te zdeformowane białka w swoich mózgach, zachowując jednocześnie nienaruszone zdolności poznawcze i pamięć. Zespół ma zatem nadzieję, że odkrycia pomogą naukowcom zrozumieć, dlaczego niektórzy ludzie mogą być tak „odporni” na uszkodzenia mózgu, a tym samym „rozładować” to, co powoduje chorobę Alzheimera i inne demencje. W istocie, w przeciwieństwie do dotychczas przeprowadzonych badań, nie byłoby już konieczne skupianie się na próbach odwrócenia rozprzestrzeniania się białek amyloidu i tau, które tworzą sploty w mózgu, ale na zdolności mózgu do zapobiegania uszkodzeniom tych białek.