(από τον Giancarlo De Leo) Στο τρέχον παγκόσμιο οικονομικό πλαίσιο, η πανδημία που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό και το lockdown που προέκυψε έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε πολλούς τομείς, ιδίως τη βιομηχανία, το εμπόριο και τον τουρισμό.
Στην Ιταλία, οι τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών έχουν αναλάβει έναν διάχυτο και στρατηγικό ρόλο, ικανό να τροποποιήσει σε βάθος τις οικονομικές δραστηριότητες των εταιρειών και τη συμπεριφορά των πολιτών στη χρήση τεχνολογικών εργαλείων (π.χ. ηλεκτρονικό εμπόριο, ιστοσελίδες πληροφοριών, εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα κ. . Και κατά συνέπεια, η παιδεία στην ψηφιακή τεχνολογία έχει λάβει μεγάλη σημασία.
Από αυτή την άποψη, η AICA (Italian Association for Information Technology and Automatic Computing), μια μη κερδοσκοπική ένωση, η οποία έχει ως αποστολή την ανάπτυξη της γνώσης των ΤΠΕ σε όλες τις πτυχές της: επιστημονική, τεχνολογική, εφαρμοστική, οικονομική και κοινωνική, σε συνεργασία με Η SDA Bocconi, ξεκίνησε ένα έργο ευρείας εμβέλειας το 2003 με στόχο να αξιολογήσει, όσο το δυνατόν πιο ποσοτικά, το κόστος που θα μπορούσε να συνεπάγεται η «άγνοια υπολογιστών» για την κοινότητα.
Το 2004, η έρευνα επικεντρώθηκε σε έναν τομέα μεγάλης κοινωνικής σημασίας, όπως ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης, με τη σαφή κατανόηση ότι οι στόχοι της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας παίρνουν πολύ συγκεκριμένες χροιές που τον διακρίνουν από άλλους οικονομικούς τομείς.
Η «μη γνώση» του υπολογιστή συνεπάγεται τον κίνδυνο αποτυχίας προσαρμογής συγκεκριμένων επαγγελματικών δεξιοτήτων σε ένα περιβάλλον που γίνεται αναγκαστικά όλο και πιο περίπλοκο και που συνεπάγεται σημαντικό κόστος μη παραγωγικότητας, που υπολογίζεται σε περίπου 850 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τον κλάδο. αριθμός που είναι της ίδιας τάξης μεγέθους με τις δαπάνες πληροφορικής ολόκληρου του κλάδου υγείας και αντιπροσωπεύει το 0,84% των δαπανών για τη δημόσια υγεία ολόκληρης της χώρας.
Οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν οδήγησαν σε εκτίμηση ετήσιας απόδοσης για τη βασική εκπαίδευση, όπως το ECDL (Ευρωπαϊκή Άδεια Οδήγησης Υπολογιστή), άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Προέκυψε, ειδικότερα, ότι το ιατρικό προσωπικό ήταν και είναι εκείνο που θα μπορούσε να συμβάλει τα μέγιστα στην αύξηση της παραγωγικότητας ολόκληρου του συστήματος. Προέκυψε ένα ετερογενές πλαίσιο παροχής και χρήσης υπηρεσιών υγείας στο οποίο σπάνια υπάρχει δικτύωση, έντονη διαφοροποίηση μεταξύ του Βορρά, του Κέντρου και του Νότου. πιο προχωρημένο. Αυτό θα μπορούσε να συνδεθεί με μεγαλύτερη συνειδητοποίηση του καινοτόμου δυναμικού των ΤΠΕ και με μια κουλτούρα των υπευθύνων λήψης αποφάσεων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που προσανατολίζονται σε «δικτυωμένα» προγράμματα ολοκλήρωσης των τοπικών συστημάτων.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από το πρώτο Εθνικό Παρατηρητήριο Ψηφιακών Δεξιοτήτων στην Υγεία που προώθησε η AICA το 2016, τα αιτήματα των επαγγελματιών του κλάδου ήταν ανταλλαγή και εκπαίδευση, ώστε να αξιοποιηθούν πλήρως όλες οι ευκαιρίες ψηφιοποίησης.
Για την ανάλυση και την επαλήθευση της «στάθμης της τέχνης», η έρευνα διεξήχθη μέσω της διαχείρισης ενός διαδικτυακού ερωτηματολογίου που κατασκευάστηκε ad hoc και διαφοροποιήθηκε εν μέρει από συγκεκριμένα επαγγελματικά προσόντα.
Η πλειονότητα των επαγγελματιών ήταν έτοιμοι για αλλαγή και αποκτήθηκε η συνείδηση της αξίας της χρήσης τεχνολογιών στις διαδικασίες διάγνωσης και θεραπείας, όχι μόνο σε επίπεδο διαχείρισης και εκπαίδευσης, και έπρεπε να αντιμετωπίσουν νέες δεξιότητες για να αποκτήσουν, ιδιαίτερα τεχνολογικές. Για πολλούς γιατρούς και επαγγελματίες αυτή η «υποχρέωση ψηφιοποίησης» θεωρήθηκε ως βάρος. Επιπλέον, από μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τα τελευταία 5 χρόνια, φάνηκε ότι οι επενδύσεις στην εκπαίδευση του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης ήταν ανεπαρκείς και ότι η αντίσταση του προσωπικού στη χρήση νέων μεθόδων εμπόδιζε περαιτέρω τη διάδοση νέων ψηφιακών δεξιοτήτων. φροντίδας που συνεπάγεται την εισαγωγή τεχνολογιών υγείας (73% των εργαζομένων στον τομέα της υγείας).
Στις μέρες μας, οι ολοένα και πιο διαδεδομένες χρόνιες ασθένειες και ένας ολοένα και πιο ηλικιωμένος πληθυσμός που πλήττεται από πολλαπλές χρόνιες παθολογίες απαιτούν μια μετατροπή από ένα φάρμακο που βασίζεται στη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών σε ιατρική 4P (Προληπτική, Προγνωστική, Εξατομικευμένη, Συμμετοχική).
Η αυξανόμενη διάδοση των συστημάτων πληροφορικής και πληροφοριών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ηλεκτρονικό Μητρώο Υγείας, Τηλεϊατρική, Συστήματα Υποστήριξης Κλινικών Αποφάσεων, Τρισδιάστατη Εκτύπωση, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ρομποτική, Κινητό Υγεία κ.λπ.) απαιτεί την υπέρβαση εμποδίων που δεν είναι μόνο δομικά αλλά πάνω απ' όλα πολιτισμικά.
Συνεπώς, είναι απαραίτητη η επαρκής κατάρτιση και η συνεχής ενημέρωση των επαγγελματιών που εργάζονται στον τομέα της υγείας, όπως και η ενεργός συμμετοχή των ασθενών στην
κλινικές αποφάσεις που μπορούν να ληφθούν μόνο χάρη σε επαρκείς και σωστές πληροφορίες.
Ποιες όμως ψηφιακές δεξιότητες χρειάζεται ένας επαγγελματίας υγείας σήμερα;
Αυτά που κάνουν την καθημερινή του εργασία πιο γρήγορη και εύκολη, τον βοηθούν να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στον ασθενή και λιγότερο στη γραφειοκρατία, όπως η ικανότητα να χρησιμοποιεί:
- συστήματα φωνητικών αναφορών και λογισμικό μεταγραφής, που βοηθούν τους γιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας να βελτιώσουν τον διάλογο με τον ασθενή, επειδή η σύνταξη αναφορών είναι πολύ πιο γρήγορη και, επιπλέον, εάν το λογισμικό είναι εξοπλισμένο με μεταφραστή, είναι πιο κατανοητό, τουλάχιστον εν μέρει , επίσης ασθενείς που μιλούν άλλες γλώσσες, ελλείψει διερμηνέα.
- τον Ηλεκτρονικό Ιατρικό Φάκελο και το λογισμικό για τη χορήγηση ασθενών, που υποστηρίζουν τη συλλογή και αρχειοθέτηση όλων των πληροφοριών ασθενών, από τη διάγνωση έως τη θεραπεία, από τις συνταγογραφούμενες θεραπείες έως τα φάρμακα που λαμβάνονται με την πάροδο του χρόνου και να κρατούν τα ραντεβού, τις λίστες ελέγχου υπό έλεγχο σε αναμονή και τις γραφειοκρατικές απαιτήσεις.
- «Συστήματα παρακολούθησης ασθενών», συστήματα για την παρακολούθηση των ζωτικών παραμέτρων του ασθενούς μέσω αισθητήρων: είναι συσκευές συνδεδεμένες με τον ασθενή που μετρούν τη θερμοκρασία, τον αναπνευστικό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση και άλλες παραμέτρους και τις στέλνουν σε υπολογιστή που τις επεξεργάζεται σε πραγματικό χρόνο για να αναφέρει τυχόν ανωμαλίες .
Αυτές οι δεξιότητες δεν αποτελούν συνήθως μέρος της ακαδημαϊκής διαδρομής σπουδών και επομένως απαιτούνται κοινές και κοινές πολιτικές για την υιοθέτηση εργαλείων ΤΠΕ και λύσεων Ψηφιακής Υγείας, οι οποίες, σε συνδυασμό με κατάλληλες οργανωτικές αλλαγές και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, παράγουν εξοικονόμηση πόρων και αυξάνουν την αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα (μείωση ιατρικών λαθών, μείωση περιττών θεραπειών, μείωση ουρών αναμονής, μείωση έντυπης τεκμηρίωσης κ.λπ.) που μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στους ολοένα και πιο περιορισμένους προϋπολογισμούς των περιφερειών. Επιπλέον, η επένδυση σε τεχνολογίες ΤΠΕ στον τομέα της υγείας αποτελεί σημαντικό όφελος για την οικονομία και την παραγωγικότητα μιας χώρας, μέσω κινήτρων για απασχόληση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Εάν η υγειονομική περίθαλψη δεν μπορεί να ανατεθεί σε ψηφιακούς βοηθούς, το ιατρικό προσωπικό θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα εργαλεία για να κάνει τις υπηρεσίες του πιο γρήγορες και αποτελεσματικές, λαμβάνοντας επίσης αποτελέσματα σε πραγματικό χρόνο, χάρη στην έξυπνη χρήση ενημερωμένης γνώσης από βάσεις δεδομένων και βάσεις δεδομένων και συστήματα υποστήριξης κλινικών αποφάσεων ζωτικής σημασίας για θεραπεία ασθενών με βάση τα πιο ενημερωμένα επιστημονικά στοιχεία.